هرروز یک اغذیه‌فروشی فست فود تازه در گوشه‌ای از شهر سر بیرون می‌آورد و با منوهای جدید تلاش دارند مشریان زیادی را به خود جذب کنند. با گذری از خیایان آیت‌الله کاشانی شهرکرد میتوان این موضوع را به خوبی دریافت و مشاهده کرد که نه تنها فست‌فودی‌ها بلکه سایر مصادیق فرهنگ غربی و مدرنیته به شکل مشخص و روشنی در این خیابان خودنمایی می‌کند و نشان میدهد که سبک زندگی معیار ایرانی اسلامی در این باره مورد غفلت واقع شده است.
اگر چند سال پیش کسی می‌آمد و می‌گفت که دست‌های پنهانی به جنگ زندگی سنتی آمده‌اند تا از صفحه روزگار محوش کنند، به او می‌خندیدیم و باورش نمی‌کردیم، اما امروز می‌بینیم که مدرنیسم با ظاهر زیبا و دلفریبش در این کارزار پیروز شده است.
تغییر شیوه زندگی جوامع شهری در عصر تکنولوژی و ماشینی شدن، بر تمام ابعاد زندگی انسان تأثیر می‌گذارد که تغییر نوع تغذیه، یکی از ابعاد بزرگ آن است. مدرنیسم، برای تغییر زندگی سنتی در زمینه تغذیه نیازمند ابزار مختلفی بود و هست که تا امروز توانسته با کمک ابزار کارآمد و جذابش، در این جنگ بزرگ هر روز پیروزتر شود.
مقایسه سبک زندگی امروزین ما با گذشته با تاکید بر دو محور امکانات زندگی و روشهای آموزشی تفاوت بسیار کرده و آسایش و آرامش و نیاز مبتنی بر این نوع سبک زندگی ما بیشتر غربی و برگرفته از فرهنگ غربی است که در رسانه‌ها تبلیغ می‌شود.
سبک زندگی، زاویه نگاه ما را تغییر داده است در این نوع سبک زندگی، نیازهای ما پابرجاست منتهی به ولع تبدیل شده است. در این سبک، نیاز به خوردن و آشامیدن هست، منتهی غذاها زود پخته می‌شود، زود خورده می‌شود و پشت میز و فرمان اتومبیل مصرف می‌شود و نهایت اینکه چاق می‌شویم.
در همین راستا از مهمترین سلاح‌هایی که برای تغییر سبک زندگی ما به کار گرفته شده است، ترویج کشنده‌های خوشمزه‌ای به نام فست فود است. فست فود یا غذای فوری و سریع به شکل امروزی در حدود صد سال پیش در آمریکا به دنیا آمد. رستورانی در نیویورک غذاهایش را آماده می‌کرد و در محفظه‌های شیشه‌ای قرار می‌داد و خریدار می‌توانست با دستگاهی که تعبیه شده بود، پول را بپردازد و اتومات غذای فوری را دریافت کند. شعار این رستوران‌ها «ما کار مادران را کم کرده‌ایم» بود.
رفته رفته و در پی استقبالی که از این غذاهای آماده و فوری شکل گرفت، رستوران‌های زنجیره‌ای پدید آمدند و فست فودها بیشتر و بیشتر شدند.
فست فودها و فرهنگ فست فود خوری به کشور ما هم وارد شد و چیزی نگذشت که در بین جوانان و نوجوانان و خانواده‌های نوپا جاباز کرد و به دلیل مشکلات روزمره، اقبال مردم به این جور غذاها هر روز بیشتر شده و خوشمزگی و رنگ و لعاب این غذاها و راحت آماده شدنشان باعث شده که هر روز بر محبوبیتشان افزوده شود.
این نفوذ، علاوه بر تأثیراتی که بر سبک زندگی گذاشته، تهدیدی برای سلامت نسل آینده نیز محسوب می‌شود.
بنابر نظر قاطع کارشناسان تغذیه و متخصصان علوم پزشکی ، مصرف مداوم "فست فودها” یا غذاهای آماده منجر به اختلال در دستگاه عصبی نظیر سردردها، مشکلات پوستی همچون خارش، ضایعات موضعی پوستی و کهیر، اختلال در دستگاه تنفس همچون سرفه، آسم، پولیپ‌های بینی و اختلالات تنفسی می‌شود.
مصرف زیاد فست‌فودها همچنین در دستگاه گوارش مشکلاتی ایجاد می‌کند از جمله ایجاد یبوست، نفخ، سوزش معده و در مواردی ضایعات زبان و مخاط دهان را به دنبال دارد. متخصصان تغذیه معتقدند که مصرف بی‌رویه فست فودها باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن انسان نیز می‌شود زیرا این مواد، بیش از نیاز بدن انرژی ایجاد می‌کند و متعاقب آن افزایش وزن و کمبود مواد غذایی و”گرسنگی سلولی” در بدن اتفاق می‌افتد.
بنابراین تغییر رویه غذایی در کاهش سلامت مردم بسیار تاثیرگذار بوده و حذف غذاهای سنتی باعث شده تا بیماری‌های مزمنی چون چاقی و فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی و عروقی و دیابت و حتی سرطان شیوع بالایی پیدا کند.
طبق تحقیقات، جوانان و نوجوانانی که در یکی از وعده‌های غذاییشان فست فود می‌خورند، نسبت به همسالان خود کالری، نمک و چربی بیشتر دریافت می‌کنند و چاقی در بین آنان رایج است.
اگر به این مضرات، کم شدن اوقاتی که خانواده در کنار هم برای خوردن غذا سپری می‌کنند و کم گذاشتن و اهمیت ندادن مادران به سلامت خانواده را هم اضافه کنیم، می‌بینیم که فست فودها، یک ابزار موفق و کارامد برای از بین بردن سبک زندگی اصیل و سنتی هستند که ما با آغوش باز آن را پذیرفته‌ایم.
این روزها دیگر کم هستند مادرهایی که از روز قبل سبزی خورشی می‌خریدند و سرخ می‌کردند و خورش را ساعت‌ها قبل از سرو، بار می‌گذاشتند و به غیر از نمک و فلفل و ادویه، عشق و محبت را چاشنی غذا می‌کردند.
اگر زودتر به فکر چاره نیفتیم، زودپزها و فست فود و غذاهای فریزری، هرچه از گذشته داشتیم را از ما می‌گیرند و نسل کوفته‌ها، آش‌ها و خورش‌های سنتی منقرض می‌شود.
در دنیای امروز و ظهور زندگی ماشینی که بر تمام جوامع بشری حاکم شده است، فست‌فودها دیگر نوعی تغذیه محسوب نمی‌شوند بلکه این نوع رژیم غذایی به یک سبک زندگی تبدیل شده است.
موضوع این است که اگر قرار است فرهنگ اصیل یک کشور مانند گویش و آثار باستانی آن حفظ شود، باید نوع غذا خوردن آن کشور هم در کنار پیشرفت‌ها و مدرنیته جایگاه خود را از دست ندهد و مسئولان به ویژه متولیان فرهنگی باید در این رابطه چاره‌اندیشی کنند.
