رئیس‌جمهور روسیه امروز برای دومین بار طی كمتر از دو سال به تهران می‌آید؛ سفری كه ولادیمیر پوتین در آن با رهبر انقلاب و رئیس‌جمهور ملاقات خواهد كرد. سفر قبلی پوتین به تهران اواخر آبان ماه 94 انجام شد. به فاصله چند هفته بعد، روس‌ها در سوریه وارد رویارویی مستقیم با تروریست‌های داعش شدند. حالا، در شرایطی كه «الکساندر لاورنتیف»، فرستاده ویژه رئیس جمهور روسیه در سوریه، وعده كرده كه داعش طی چند هفته در سوریه پاكسازی خواهد شد، پوتین مجدداً به تهران سفر می‌كند.
رئیس‌جمهور روسیه امروز برای شركت در دومین نشست سه‌جانبه رؤسای جمهور ایران، جمهوری آذربایجان و روسیه به تهران می‌آید. هرچند پوتین برای پیگیری توافقات ترانزیتی سه‌جانبه سال 1394 و فعال‌سازی کریدور شمال - جنوب به تهران خواهد آمد، ولی این بار نیز با نمایان شدن چشم‌انداز شكست داعش در سوریه، سفر پوتین تحت‌الشعاع جنبه‌های استراتژیك همكاری‌های تهران – مسكو قرار خواهد گرفت. کاخ کرملین دیروز اعلام كرد كه پوتین در سفر به تهران با رهبر عالی و رئیس‌جمهور ایران ملاقات خواهد كرد. به گفته دیمیتری پسکوف، در سفر پوتین علاوه بر گفتوگو درباره مسائل انرژی، موضوعات مربوط به بحران سوریه هم مورد بحث قرار می‌گیرد. روزنامه اسرائیلی هاآرتص دیروز در گزارشی آغشته به طعنه، برای این سفر از عبارت «سفر دوستان اسرائیل به تهران» استفاده كرد و ابراهیم رحیم‌پور معاون آسیا، اقیانوسیه و مشترک‌المنافع وزیر امور خارجه، نیز برگزاری نشست سه‌جانبه تهران - باكو – مسكو در تهران را برای امریكایی‌ها حاوی پیام دانسته است: «این پیام به امریکایی‌‌ها داده می‌شود که کشورهای منطقه در حال همکاری و گسترش روابط‌شان با یکدیگر هستند و خیلی توجهی به حرف‌‌هایی که توسط مقامات امریکایی مطرح می‌شود، ندارند.»
سفری فراتر از اهداف اعلامی
سفر قبل رئیس‌جمهور روسیه به تهران برای شركت در نشست كشورهای صادركننده گاز انجام شد ولی تحت‌الشعاع مناسبات دو طرف حول بحران سوریه قرار گرفت. پوتین پس از ورود به تهران از طریق فرودگاه مهرآباد مستقیماً به دیدار رهبر انقلاب رفت، رفتاری كه در عرف رفتاری رهبران كرملین سابقه‌ای برای آن وجود ندارد. او دوساعت تمام با رهبر انقلاب ملاقات و یک قرآن خطی قدیمی به ایشان هدیه كرد. همان وقت، علی اکبر ولایتی دیدار پوتین را مهم‌‌ترین ملاقات تاریخ جمهوری اسلامی ایران خواند، موضوعی كه اهمیت آن با گذشت زمان مشخص شد. چند هفته بعد، روس‌ها مستقیم وارد جنگ سوریه شدند و با تشكیل یك فرماندهی نظامی مشترك، مناسبات طرفین وارد مرحله‌ای جدید شد. یك سال بعد، با استفاده روس‌ها از پایگاه هوایی شهید نوژه همدان، همكاری‌های نظامی دو طرف بر سر سوریه به نقطه اوج رسید، به خصوص كه این برای اولین بار بود كه ایران به یك قدرت خارجی اجازه به‌كارگیری از پایگاه‌های خود برای حمله به یك دشمن خارجی را صادر می‌كرد.
نگاه پوتین
حالا دو سال بعد از سفر اول پوتین به تهران، شرایط جنگ در سوریه به كلی دگرگون شده و تهران- مسكو یك تجربه استراتژیك موفق را پشت سر گذاشته‌اند. چند روز قبل از سفر پوتین به تهران، «الکساندر لاورنتیف»، فرستاده ویژه او گفت كه گروه تروریستی داعش طی چند هفته آتی به كلی در سوریه پاکسازی خواهد شد. در حالی كه منابع روس روز دو‌شنبه گفتند كه مسكو قصد دارد نیروهای خود را در سوریه كاهش دهد، لاورنتیف به رسانه‌های روس گفته که به دنبال پاکسازی سوریه از داعش، مسئله مشارکت فعال‌تر کردهای این کشور در راه‌حل سیاسی و بازسازی کشور نمایان خواهد شد. روس‌ها همچنین قصد دارند همزمان با پایان داعش، گروه‌های سوری را در مسكو گرد هم آورند و از شروع فرآیند سیاسی در دمشق حمایت كنند، موضوعی كه فصلی جدید از مناسبات دو طرف را رقم خواهد زد. علاوه بر فرآیند سیاسی در دمشق، به نظر می‌رسد دو طرف حول نظم امنیتی جدید در سوریه نیز وارد همكاری خواهند شد، نظمی كه به خصوص طی ماه‌های اخیر رژیم صهیونیستی را نگران كرده است. منابع امنیتی می‌گویند اسرائیلی‌ها از حضور ایران در سوریه پساداعش به شدت نگرانند و نگرانی خود را نیز چند مرتبه با روس‌ها در میان گذاشته‌اند. بنیامین نتانیاهو در سفر اواخر مردادماه خود به مسكو در ملاقات با پوتین گفت كه حضور ایران در سوریه نگران‌کننده است ولی روزنامه روسی پراودا همان موقع نوشت كه پوتین در برابر نتانیاهو بر این مسئله تأکید کرده است که ایران یک هم‌پیمان استراتژیک برای روسیه در خاورمیانه است، در حالی که اسرائیل تنها یک شریک مهم برای آن است. دیروز گزارش شد كه محمد‌جواد ظریف و سرگئی لاوروف وزیران امور خارجه ایران و روسیه در آستانه نشست سه‌جانبه سران ایران، روسیه و آذربایجان،تلفنی گفتوگو كرده‌اند. در حالی كه به نظر می‌رسد گفتوگو بر سر توافق هسته‌ای تابستان 1394، یك موضوع مهم گفت‌وگوهای خواهد بود، نحوه مشاركت مسکو و تهران در رژیم امنیتی پساداعش نیز در سفر پوتین به تهران مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
به واقع به این فکر رسیده ام " که پوتین برای روسیه و برقراری روابط 
