مرضيه كردافشاري استاد دانشگاه گنبدكاووس از اهالي خطه سرسبز گلستان است كه بعد از دوره كارشناسي به تشويق خانواده تصميم گرفت تحصيلات خود را خارج از كشور ادامه بدهد و حاصل اين تصميم، تجربه چند سال زندگي در شهر حيدرآباد هندوستان است اما تفاوت او با ديگر دانشجويان خارج از كشور حضور وي با پوشش چادر در كشور مقصد است؛ يعني تنها با همين كار به سفير فرهنگي جمهوري اسلامي در طول تحصيل تبديل شده است.
چه شد كه هند را براي تحصيل انتخاب كرديد؟
از نوجواني علاقهمند بودم براي افرادي كه مسلمان نيستند از اسلام صحبت كنم. تا اينكه پس از مقطع كارشناسي به پيشنهاد خانواده و مخصوصاً برادرم كه در هندوستان دانشجو بود، تصميم گرفتم براي ادامه تحصيل به خارج از كشور بروم. بُعدِ ديگر هدفم از رفتن به خارج از كشور، دعايي بود كه در اولين عمره دانشجويي از خدا خواستم و در قالب استجابت آن، فرصتي برايم به وجود آمد تا به عنوان يك مسلمان، از اسلام رحماني براي دوستانم كه از اديان مختلف بودند، بگويم.
وضعيت شيعيان هند را چطور ديديد؟
هندوستان كشور پرجمعيتي است كه از كل جمعيت آن تقريباً حدود 250 ميليون نفر مسلمان هستند. طبق قوانين دولت هند، شيعيان نيز از احترام برخوردارند به طوري كه مساجد و حسينيههايي براي برگزاري مراسم مذهبي دارند حتي در سراسر هندوستان، روز عاشورا تعطيل است و در عزاداريهاي شيعيان، بعضي هندوها نيز شركت ميكنند. حيدرآباد نيز يكي از شهرهايي است كه شيعيان زيادي در آن زندگي ميكنند و مكاني دارد به نام بارگاه كوه مولا علي كه يكي از اماكن مقدس شيعيان است و جالب اينجاست كه در اين مكان، اهل سنت حتي هندوهايي ديده ميشوند كه براي نذر و توسل به حضرت علي به اين منطقه ميآيند. شيعيان اين مكان را بسيار جالب درست كردهاند. به عنوان مثال، قسمتي به نام حضرت عباس است كه در نزديكي آن يك بركه كوچك درست شده و در كنار آن، مشك بزرگي ديده ميشود كه روي آن، نام سكينه به ياد دختر گرامي امام حسين(ع) نوشته شده است. شلوغترين زمان در بارگاه كوه مولاعلي، مربوط به شب 13 رجب ميشود كه جمعيت زيادي براي توسل و دعا و جشن به مناسبت ميلاد حضرت علي(ع) به اين مكان ميآيند.
شما خانم محجبهاي هستيد كه با چادر هم در هند تردد داشتيد. برايتان مشكل ايجاد نميكرد؟
قبل از ورودم به هندوستان از من سؤال ميكردند كه به عنوان يك خانم چادري در هند چه پوششي را انتخاب خواهم كرد و زمانيكه جواب من به آنها چادر بود، با تعجب ميگفتند ممكن است برايت سخت باشد.ممكن است هندوها با اين پوشش تصور كنند تروريست هستي و اين امنيتت را به خطر مياندازد.
شايد اين تفكر در بعضي افراد هموطن به خاطر اسلاميهراسي باشد كه دشمنان اسلام در دنيا راه انداختهاند و مسلمانان را نگران ميكند تا مبادا مورد سوءقصد قرار گيرند، اما من حجاب را دوست دارم و به آن به عنوان يك ارزش از طرف خداوند اعتقاد دارم، بنابراين با توكل به خدا و با توجه به فرمايش امام خميني(ره) كه فرمودند: «حجاب مصونيت است.» تصميم خودم را گرفته بودم كه حتماً حجاب و البته چادر را در هندوستان نيز حفظ كنم كه به ياري خداوند موفق هم شدم. نه تنها برخورد نامناسبي نديدم بلكه هندوها نيز بسيار احترام ميگذاشتند، به طوري كه كاملاً متوجه ارزش قائل شدنشان و احترامشان به يك خانم محجبه ميشدم.
اين براي من بسيار جالب بود و كاملاً از نزديك شاهد آن بودم كه چطور حجاب يك خانم، تعيينكننده حد مرزي براي يك نامحرم است و او را متوجه ميسازد كه نبايد وارد حريم يك خانم محجبه شود و زماني كه اين پيام حجاب را كه حتي مردان هندو مذهب نيز متوجه آن بودند ميديدم، زيبايي حجاب را برايم دوچندان ميكرد.
خاطره جالبي از حضورتان با چادر در هند داريد؟
خاطرات زيادي دارم كه بخشي از آن مربوط به درخواست دوستان مسلمان حتي هندو مذهب براي تجربه پوشيدن چادر ميشود كه تمايل داشتند ببينند با حجاب چه شكلي ميشوند. تلاششان براي بستن شال به روي سر و پوشيدن چادر و نهايتِ تلاششان براي اينكه حجابي شبيه حجاب من را داشته باشند و آن لحظه را نيز با عكسگرفتن ثبت ميكردند برايم واقعاً تعجبانگيز و خوشحالكننده بود. واكنش يكي از همكلاسيهاي مسيحي به حجابم نيز برايم بسيار باعث شگفتي شد. ميگفت پوشش من، او را به ياد بانوي مقدس مذهبش مياندازد. بنابراين پوشش در اديان ديگر نيز وجود دارد كه براي نمونه ميتوان به راهبههاي مسيحي اشاره كرد. يك روز هم يكي از كارمندان دانشگاه كه مسلمان بود از من درخواست آوردن چادر از ايران را داشت تا آن را به همسرش هديه بدهد. دوست مسلمان ديگري هم كه اصلاً حجاب نداشت از من يك چادر ميخواست.
وضعيت دانشجويان ايراني در هند چطور بود؟
تعداد دانشجويان خارجي و اينكه از كدام كشورها هستند، در شهرهاي هندوستان متفاوت است. در شهر حيدرآباد، دانشجويان بيشتر از كشورهاي عربي همچنين از ايران، چين، روسيه و ديگر كشورهاي آسيايي هستند.
در ماه رمضان روزه گرفتن در هند سخت نبود؟
احساس سختي نكردم. رفتار هندوها در ماه رمضان برايم جالب بود.كاملاً ميدانستند كه در اين ماه مسلمانان به چه صورت روزه ميگيرند حتي بعضي از آنها بسيار ملاحظه ميكردند تا مقابل مسلمان روزهدار آشكارا چيزي نخورند. احترام به اديان مختلف بين مردم هندو تبديل به يك فرهنگ و عقيده شده است كه اين اتحاد از طرف دولت نظارت و مديريت ميشود. اگرچه در سالهاي اخير، وهابيت نفوذ بسيار گستردهاي در هند كرده كه اين اتحادِ بين اديان مختلف را به خطر مياندازد.
در مباحث عبادي چطور عمل ميكرديد؟ مثلاً در بحث نماز مطمئناً آنجا مانند ايران نبود كه مسجد فراوان باشد، اين نماز خواندنها باعث سؤال از طرف مردم نميشد؟
در دانشگاه چون مسجد يا مكاني براي نماز نبود، نماز را در يكي از كلاسهاي خالي ميخواندم. مواقعي هم كه بيرون از منزل ميرفتيم اگر مسجدي نبود با توجه به قبلهنمايي كه همراه داشتيم در كناري نماز ميخوانديم كه براي بعضي هندوها تعجبانگيز بود اما هرگز بياحترامي نديدم. براي بعضي مسلمانان هم قابل تحسين بود و اگر مسجدي پيدا ميكرديم يا مساجد شيعيان بود كه به نماز ميايستاديم يا مساجد اهل تسنن بود كه طبق عقايدشان، خانمها اجازه ورود نداشتند، بنابراين در گوشهاي از حياط مسجد، به نماز ميايستاديم.
مهمترين درسي كه از سفر به هند گرفتيد چه بود؟
اينكه ما مواظب رفتار و اعمالمان باشيم زيرا اديان ديگر رفتار مسلمانان را به دين اسلام تعميم ميدهند. مثلاً اگر از مسلماني خشونت ببينند، فكر ميكنند اسلام دين خشني است. در واقع كوچكترين رفتار نادرست يك مسلمان ميتواند تصوير نادرستي نسبت به اسلام در ذهن يك غيرمسلمان ايجاد كند و چون دشمنان موج اسلامهراسي راه انداختهاند تا چهره اسلام رحماني را خشن و افراطي نشان بدهند، بنابراين بر مسلمانان واجب است كه به ياري اسلام بشتابند و با رفتار و عمل خوب خود، مبلغ اسلام رحماني باشند.
توصيه شما به خانمهايي كه ميخواهند براي تحصيل به خارج از كشور بروند چيست؟
سعي كنند ارزشهايي مانند عفاف و حجاب را كه دين اسلام براي بانوان معرفي كرده است، به درستي بشناسند. در آن صورت است كه ميتوانند چهره زيبايي از اسلام و ارزشهايي را كه اسلام به بانوان داده است، به غرب و شرق دنيا معرفي كنند زيرا آنان ميتوانند در كنار حفظ اين ارزشهاي والاي انساني، در اجتماع همپاي مردان فعاليت داشته باشند.