مرتضی آبدار اظهار داشت: در سال‌های اخیر اداره کل میراث فرهنگی استان، برای مرمت بناهای تاریخی، بخشی از آنها را طی شرایط خاص برای تغییر کاربری‌های مناسب در اختیار بخش خصوصی و تیم‌های تخصصی میراث فرهنگی قرار داده است که این مسئله علاوه بر توسعه گردشگری، موجب اشتغال پایدار در سطح شهر نیز می‌گردد.
وی گفت: ایجاد تغییرات در میراث فرهنگی برای تداوم بخشیدن به حضور تپنده بناهای تاریخی در شهر، علاوه بر حفظ ارزش‌های تاریخی و فرهنگی آن، بستر مناسبی را جهت انتقال ارزش‌های کالبد یافته در مکان به آینده را فراهم ساخته و با اضافه کردن ارزش‌های معاصر به ارزش‌های پایدار کهن همراه خواهد بود.
آبدار، در خصوص تغییر کاربری بناهای تاریخی استان در راستای تقویت جاذبه‌های گردشگری، با بیان اینکه تغییر کاربری به شرط تغییرات درست و کارآمد در امر جذب گردشگر موثر خواهد بود، ادامه داد: آذربایجان‌شرقی به خصوص کهن شهر تبریز از ظرفیت‌های بسیار بالایی در حوزه میراث فرهنگی برخوردار است که باید در راستای احیاء و حفظ آن نهایت تلاش خود را انجام دهیم، از این رو در این راستا تغییر کاربری اصولی به اثر تاریخی عملکرد جدیدی داده و سبب می‌شود تا بناها و آثار تاریخی نقش خود را در رونق و توسعه گردشگری استان به خوبی اجرا کنند.
وی افزود: هر جاذبه‌ای که راکد بماند سرعت تخریب آن افزایش می‌یابد، اما یک تغییر کاربری درست براساس شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه و زمان حال می‌تواند موجب زنده شدن یک بنای تاریخی متروک شود و شرایط مناسبی را جهت حفظ اصولی اثر در پی داشته باشد، از این رو برای حفظ و احیاء بناهای تاریخی و همچنین اتخاذ تصمیمی موثر در تغییر کاربری آنها، هم‌فکری و هم‌افزایی بین مسوولان باید بیشتر شود تا منشأ تحولات وسیعی در این زمینه باشد.
مدیرکل میراث فرهنگی آذربایجان‌شرقی، تغییر کاربری آثار تاریخی را منوط بر رعایت شرایط توجه به ظرفیت‌های سازه‌ای بنا و میزان مقاومت آن در برابر حوادث طبیعی، عدم تغییر سیمای بنا یا ایجاد خدشه در کالبد معماری آن، در مراحل تغییر کاربری، همخوانی کاربری جدید اثر با شرایط اجتماعی و فرهنگی بافت پیرامون آن و تناسب میان شان هنری و معماری اثر با کاربری جدید و عناصر آن دانست.
آبدار با تاکید بر لزوم شناخت دقیق کالبد معماری، سازه بنا و بافت پیرامون اثر تاریخی در راستای اجرای عملیات تغییر کاربری بناهای تاریخی ادامه داد: با عنایت به موارد یاد شده مبرهن است که تغییر کاربری ابنیه تاریخی و اعطای کاربری جدید آنها امری فنی و تخصصی است و لازمه آن شناخت دقیق کالبد معماری و سازه بنا و بافت پیرامون آن است.
وی افزود: باید توجه داشت که طرح احیای اثر به عنوان گام آخر از مرمت جامع آن، باید توسط مهندسان مشاوره ذی‌صلاح و کارشناسان متخصص میراث فرهنگی اداره کل تهیه شود تا بناهای تاریخی مدنظر جهت احیا و تغییر کاربری بر اثر کاربری نامناسب جدید دچار آسیب نشود.
آبدار، در خصوص لزوم ماندگاری برخی از بناهای تاریخی به عنوان موزه و عدم تغییر کاربری به غیر اظهار کرد: برخی بناهای تاریخی به دلیل برخورداری از ویژگی‌های خاص معماری یا تزئینات وابسته آن یا منسوب بودن آن به یکی از مفاخر ملی، قابل تغییرکاربری نبوده و باید صرفاً به عنوان موزه مورد بهره‌برداری قرار گیرد، خانه حریری و خانه شیخ محمد خیابانی از جمله خانه‌های تاریخی است که از این شرایط برخوردار هستند.
مدیرکل میراث فرهنگی استان گفت: با استناد به ماده ۳ اساسنامه سازمان میراث فرهنگی، امر تعیین کاربری بناهای تاریخی، بر عهده دبیرخانه مستقر در کمیته تعیین کاربری ابنیه تاریخی معاونت میراث فرهنگی کشور است که با بررسی جامع هر اثر و تناسب کاربری پیشنهادی با کالبد و معماری بنا و شأن اثر و بافت پیرامون آن اتخاذ تصمیم می‌گردد.
آبدار خاطرنشان کرد: بدیهی است در صورت عدم سیه این مراحل، هرگونه اقدام به تغییر کاربری هر بنای تاریخی در حکم مداخله بدون مجوز در اثر تاریخی است و اداره کل می‌تواند وفق قانون مجازات اسلامی علیه آمرین این گونه مداخلات، صلح دعوی کند.
