سيمين جم
پيام رهبر معظم انقلاب براي امسال به قدري روشن، شفاف و عملياتي است كه نياز به هيچ شرح و تفسيري ندارد كه متوجه شويم ايشان از مردم چه ميخواهند. موضوع به همين سادگي است كه مطرح شده است. قرار است با خريد و حمايت از كالاي ايراني، گامي بلند براي صيانت از توليد ملي برداريم. در اين زمينه برخي راهكارهايي كه در رسانهها مطرح شده است را بررسي كردم. آنچه ميخوانيد مرور اين راهكارهاست.
بازار را به توليدكننده ايراني بسپاريم
بازار ايران ظرفيتي عظيم است كه بسياري از كشورها از جمله كشور چين به آن چشم دوختهاند، در حالي كه توليدكنندگان خودمان ميتوانند نيازهاي اين بازار بزرگ را تأمين كنند اصلاً چرا بايد خيابانها و جادههاي ما جولانگاه خودروهاي چيني باشد، در حالي كه خودمان توليدات متنوع خودرو داريم. اگر قرار است با فرهنگ اقتصاد مقاومتي زندگي كنيم چه ايراد دارد قيد سان روف و آپشنهاي خودروي چيني را بزنيم و خودروي داخلي بخريم؟ از طرفي چه معني دارد كه مردم فقير و متوسط جامعه شاهد نمايش ثروتمندان تازه به دوران رسيده در شهر با خودروهاي ميلياردي باشند. در حال حاضر ظرفيت بالايي در توليدات بخشهاي مسكن، پوشاك و غذا وجود دارد، با اين حال در همين زمينهها هر ساله ميلياردها دلار كالا وارد ميشود و نه تنها ارز ميدهيم بلكه به توليد داخلي ضربه وارد ميكنيم.
فقط مصرف وسايل واقعاً ضروري
به وسايل خانه خود نگاهي بيندازيم. پر شده از وسايلي كه فقط دكوري هستند و به دردمان نميخورند، اما بابت آنها كلي هزينه كردهايم. اين رفتار ما باعث ميشود مدام جنس وارد و ارز خارج كنيم و به توليد ملي ضربه بزنيم. سالانه ميلياردها دلار كالاي لوكس وارد ميشود كه هيچ تأثيري در زندگي ما ندارد و حذف آنها هيچ چيزي از ضروريات زندگي ما كم نميكند. اين همه لوازم و اجناس آرايشي وارد ميشود كه با پول آن ميتوان به زخمهاي زندگي زد و خيليها را از فقر و بيكاري نجات داد. يك سيستم نظارت و بازرسي دقيق در اين زمينه ضروري است تا كالاي قاچاق براي هميشه از بازار ايران پاك شود. البته تا زماني كه موجي رسانهاي در اين زمينه شكل نگيرد نميتوان انتظار اتفاق خاصي هم داشت، از اينرو رسانهها نقشي مهم در اين زمينه دارند. فراموش نكنيم ما فرزندان همان اجدادي هستيم كه شلوار را وصله ميكردند و چيني را بند ميزدند تا محصول و كالايي را كه با رنج توليد يا تهيه كردهاند بيهوده دور نريزند و اسراف نكنند؛ پس ما هم بايد ياد بگيريم كه ايراني زندگي كنيم و ايراني مصرف كنيم.
ماليات را از بخش توليد حذف كنيم
اگر واقعاً دولت قصد حمايت از توليدكننده را دارد بايد ساختار نظام مالياتي را تغيير دهد. نبايد از كسي كه توليدكننده است ماليات گرفت، در عوض ميتوان ماليات و عوارض واردات و همچنين ماليات فعاليتهاي غيرتوليدي و سوداگرانه همچون معاملات مسكن را چندين برابر كرد. در اين زمينه حتي بايد كسب و كارهاي توليدي از همه گونه تضمين و بيمه دولتي برخوردار شوند و دولت تا ميتواند مشوقهاي لازم را براي راه اندازي كارگاههاي كوچك در نظر گيرد. فراهم كردن محيط كسبوكار كممانع و كمهزينه، تسهيل بوروكراسي و مجوزها براي توليدكنندگان و حمايت خاص دولت از بنگاههایي با عملكرد برجسته و بهرهور در رشته فعاليتهاي مزيتدار يا راهبردي از ديگر حمايتهايي است كه در اين راستا ميتوان انجام داد. اعطاي يارانه سود تسهيلاتي يا يارانه فروش در نمايشگاههاي خارجي و اعتبار صادراتي براي تشويق صادركنندگان و كاهش هزينه نظام فروش و توزيع براي كالاهاي ايراني از ديگر تمهيدات لازم در اين زمينه است.
تبليغ رايگان كالاهاي داخلي
مگر نه اين است كه همه مردم و مسئولان، نهادهاي عمومي ، خصوصي و دولتي در داخل مرزهاي كشوري به نام ايران زندگي ميكنند. پس دليلي ندارد بيلبوردهاي شهري محل تبليغ خودروها و ساير كالاهاي خارجي باشد، بلكه بايد توليدات داخلي را در رسانه ملي و در فضاهاي شهري به صورت گسترده و رايگان تبليغ كرد. به اين ترتيب ميتوان عموم مردم را به انتخاب و مصرف كالاي داخلي تشويق كرد. از سويي بايد خريد كالاي خارجي از محل بودجههاي دولتي كاملاً ممنوع و خريد بخش خصوصي نيز تا حد امكان محدود شود.
از گامهاي كوچك شروع كنيم
ما فكر ميكنيم با وارد كردن قطعات خودروهاي خارجي و سرهم كردن آن تبديل به غول خودروسازي شدهايم، در حالي كه ميتوانستيم با قطعهسازي كار خود را شروع كنيم و تبديل به خودروساز شويم. اشتباه ما اين است كه توليدات خرد و كوچك را جدي نميگيريم و در نهايت نه در صنعت پيشرفت ميكنيم و نه در توليد صاحب برند ميشويم. بايد از جايي شروع کرد و اين وابستگي و مونتاژكاري را كه هيچ فرقي با واردات ندارد تعطيل كرد.
بايد يكصدا شويم
متأسفانه هنوز آهنگ و صداي ثابتي در حمايت از توليدات داخلي به گوش نميرسد، در حالي كه بايد صداي مردم ، مسئولان و اركان نظام در اين زمينه يكي باشد. در اين زمينه همچنين بايد سياستهايي واحد و مورد اجماع مجلس و دولت اتخاذ شود و اجازه تأثيرگذاري به هر صداي مخالف و مانع تراشانهاي داده نشود. در اين زمينه مجلس بايد قوانيني محكم براي محدودسازي واردات و حمايت از توليدات داخلي و صادرات تدوين كند و تخطي از اين قوانين بايد جرمي سنگين تلقي شود و مورد پيگرد قضايي قرار گيرد.
به توليدات داخلي اعتبار ببخشيم
بسياري از كالاي خارجي اقبال و موفقيت خود را مرهون شكل ارائه هستند. ارتقاي كيفيت، قيمت رقابتي و ارائه خدمات مناسب كالاهاي توليد داخل براي جلب اعتماد مردم از ضروريات توليد ملي است. توليدكننده داخلي بايد بداند كه راز موفقيت او در خلاقيت و ارتقاي كيفيت است. توجه توليدكنندگان به بحث نوآوري، خلاقيت، بستهبندي مناسب، بازاريابي كارآمد، تبليغات مؤثر، برندسازي و ارتقاي بهرهوري بسيار مهم است و توليد كالا بايد مبتني بر ذائقه شناسي مصرفكنندگان، نيازسنجي بازار و نگاه به مزيتهاي داخلي باشد.
برگزاري جشنوارههاي متعدد ملي براي معرفي برندهاي برتر توليدات داخلي و تشويق بهترين توليدكنندگان داخلي در سطح رسانهها گام هايي است كه براي حمايت از كالاي ايراني بايد برداشته شود.