«از آزادي تا آبادي» عنوان مستندي به كارگرداني و تهيه كنندگي محمد ديندار است كه به چالش آبادسازي خرمشهر پس از آزادسازي مي‌پردازد. اين مستند امشب ساعت 21 از شبكه مستند سيما روي آنتن مي‌رود. گفت و گوي «جوان» با اين مستندساز و فعال فرهنگي را مي‌خوانيد.
چه دغدغه‌اي باعث شد به سمت توليد مستند «از آزادي تا آبادي» برويد؟
خرمشهر در زمان جنگ دو حماسه را از سر گذراند؛ يكي حماسه مقاومت 45 روزه مردم در زمان يورش رژيم بعث به خرمشهر بود و يكي هم حماسه آزادسازي خرمشهر است كه در روز سوم خرداد شكل گرفت اما بايد حماسه سومي نيز پس از پايان جنگ درباره آباد كردن خرمشهر شكل مي‌گرفت كه متأسفانه انجام نشد، يعني مسئولان دولتي به رغم كارهايي كه شد نتوانستند حق اين شهر را ادا كنند و آن را به رونق سابق خود برگردانند. ما در اين مستند به چرايي اين مسئله مي‌پردازيم. چرا شهري كه براي دفاع از آن و نيز بازپس‌گيري‌اش از دست دشمن خون بهترين جوانان اين مرز و بوم نثار آن شد بايد پس از اين همه سال همچنان بدون رونق بماند و جوانان آن رنج بيكاري داشته باشند.
چه ويژگي هايي براي مستند «از آزادي تا آبادي» مي‌توان برشمرد؟
در اين مستند ما با مردم خرمشهر، رزمنده ها، ايثارگران، خانواده‌هاي شهدا، از جمله خانواده شهيد جهان آرا و نيز برخي مسئولان گفت و گو كرده ايم و جوياي علت شده‌ايم. خرمشهر پتانسيل‌هاي زيادي براي رونق دارد اما معلوم نيست چرا به عواملي كه مي‌تواند منجر به رونق شهر شود توجهي نمي‌شود. مردم شهر به ما مي‌گويند چرا هر سال تا اين اندازه در سوم خرداد به حماسه آزادسازي مي‌پردازيد ولي درباره مسئله آبادسازي شهر چيزي نمي‌گوييد. مي‌گويند چرا آباداني خرمشهر را فراموش مي‌كنيد. رسانه‌ها درباره اين موضوع مسئولند و به طور قطع كم‌كاري صورت گرفته است. در واقع كار فرهنگي لازم در اين باره انجام نمي‌شود.
بزرگ‌ترين چالش آباداني خرمشهر كه در مستند به آن اشاره شده شامل چه چيزهايي مي‌شود؟
خرمشهر پيش از جنگ يك بندر پر رونق بود و رونق اصلي آن نيز به واسطه رفت و آمد كشتي‌هاي بزرگ شكل مي‌گرفت. رودخانه اروند نياز به لايروبي دارد تا كشتي‌ها بتوانند مانند سابق در آن رفت و آمد كنند و پهلو بگيرند. اين لايروبي متأسفانه در اين چند دهه پس از آزادسازي انجام نشده است. لغو معاهده 1979 با عراق اجازه لايروبي اروند را نمي‌دهد. مسئولان وزارت خارجه بايد پيگير اين مسئله باشند. در اين باره ما در مستند با يكي از مسئولان وزارت خارجه هم صحبت كرديم كه البته پاسخ درستي به ما نمي‌دهد.
ولي الان سال‌هاست كه روابط ما با عراق در سطح مناسبي قرار دارد.
بله با اين وجود كم كاري هايي از سوي مسئولان وجود دارد. درباره خرمشهر طرح 550 هزار هكتاري مقام معظم رهبري هم مطرح است كه متأسفانه آن هم پيگيري نشده است. ايشان در مقطعي عنوان كردند كه اگر در اين زمين‌ها كشاورزي كنيد رونق زيادي حاصل و موجب احيای بندر مي‌شود.
با توجه به كمبود آب در خوزستان اين طرح قابليت عملياتي شدن دارد؟
مسئله آب هم متأسفانه در خرمشهر خوب مديريت نمي‌شود، يعني مسئولان در مديريت منابع آب هم موفق عمل نكرده‌اند.
مسئله جمعيت تا چه اندازه در مستند مورد توجه قرار گرفته است؟
متأسفانه خرمشهر با مهاجرت معكوس دست و پنجه نرم مي‌كند. خيلي‌ها كه به خانه و كاشانه‌شان بازگشته‌اند به طور مجدد به دليل بيكاري مجبور به مهاجرت معكوس شده‌اند. اينها زيبنده استاني كه روي نفت خوابيده نيست. مستند از آزادي تا آبادي نوعي اداي دين به شهيد جهان آرا و نيز مردم خرمشهر است. پرداختن به خرمشهر به عنوان سمبل مقاومت يكي از دغدغه‌هاي هميشگي من بوده و خواهد بود و در آينده نيز دوباره قول‌هايي را كه مسئولان درباره بازسازي اين شهر داده‌اند دنبال خواهيم كرد كه تا چه حد تحقق يافته‌اند. مستند سينمايي از آزادي تا آبادي به نويسندگي و كارگرداني محمد ديندار در يك‌نسخه سينمايي 83 دقيقه‌اي، امروز ساعت 21 از شبكه مستند پخش مي‌شود.
