اوایل سال گذشته بود که نایب رئیس فراکسیون محیط زیست و توسعه پایدار مجلس با بیان اینکه احتمال بارش باران‌های نمکی به دلیل خشکی دریاچه نمک قم وجود دارد، گفت: «باید سازمان حفاظت محیط زیست وارد عمل شده و مانع بحرانی شدن دریاچه نمک قم شود» و حالا بدون اینکه کاری برای احیای این دریاچه صورت گرفته باشد مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قم معتقد است هر اقدام غیرکارشناسی می‌تواند فرصت استفاده از دریاچه نمک را به تهدیدی جدی برای ۲۵ درصد از جمعیت کشور تبدیل کند.
دریاچه نمک، شوره‌زار ۲ هزار و ۳۰۰ کیلومتر مربعی است که به‌رغم این که می‌تواند یک ثروت خدادادی نه تنها برای استان قم بلکه برای دو استان همجوار دیگر باشد، ولی امروز به دلیل روند خشکسالی‌های اقلیمی و برداشت‌های بی‌رویه آبی و علاوه بر همه این عوامل قطع حق‌آبه دریاچه نمک این روز‌ها حال خوشی ندارد و اگر برای این چالش فکری نشود می‌تواند آن را در آینده به یک تهدید جدی تبدیل کند.
۲۵ درصد ایران تحت تأثیر دریاچه قم
سال گذشته جبار کوچکی‌نژاد نایب رئیس فراکسیون محیط زیست و توسعه پایدار مجلس ضمن هشدار نسبت به وضعیت دریاچه نمک قم، گفت: «به علت فقدان مدیریت جامع در حوزه آبی کشور خطرات جدی کشور را تهدید می‌کند از جمله برداشت‌های بی‌رویه آب غیراصولی از دریاچه ارومیه، باعث شد زنگ خطر این دریاچه به صدا درآید این در حالی است که وضعیت دریاچه نمک قم نیز حاکی از بحرانی بودن آن است.» به طور کلی دریاچه‌هایی که دارای نمک هستند اگر خشک شوند، نمک موجود در آن‌ها مانند ریزگرد‌ها در هوا معلق خواهد شد و محیط کل استان و استان‌های همجوار را به خطر می‌اندازد و احتمال بارش باران‌های شور را دوچندان می‌کند.
هرچند این دریاچه در جوار دو استان دیگر غیر از استان قم هم قرار گرفته، ولی هنوز همگرایی مناسبی برای اقدام کارشناسی جهت کاهش این تهدیدات جدی انجام نشده است در حالی که باید اعمال کارشناسی و برنامه‌ریزی برای این تهدید زیست محیطی مدیریت شود. اما نکته قابل توجه اینکه یکی از ظرفیت‌های موجود دریاچه نمک این است که طبق مطالعه کارشناسی و تحقیقات اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان قم، این دریاچه علاوه بر ظرفیت طبیعی و توریستی که دارد ثروتی بالغ بر ۲۰ میلیارد دلار از انواع مواد معدنی و کانی‌ها را در دل خود جای داده است هرچند محیط زیست استان قم هشدار داده بهره‌گیری از این ظرفیت و استخراج معادن باید با نظارت این نهاد صورت پذیرد. به حال و در این گیر و دار و ناهماهنگی بین سازمان‌ها و استان‌ها، زنگ خطر حمله غول دریاچه قم به استان‌های مختلف ایران صدا درآمده و حق‌آبه سالانه و یا آورده آبی این دریاچه طبیعی را با کاهش ۴۵۰ میلیون متر مربعی روبه‌رو کرده است و با وجود پوشش نمک در این دریاچه ظرفیت پرخطری مانند گرد و غبار آغشته با نمک می‌تواند استان‌های تهران، اصفهان، سمنان و قم را روبه‌رو و زنگ خطری برای ۲۵ درصد از جمعیت کشور همراه باشد. وی افزود: «یکی از طرح‌ها اجرای تراریوم «گلخانه گسترده بیابانی» بود که این طرح یک شیوه درمانی برای مناطق خشک شده دریاچه است، این طرح به تأیید فنی اداره کل محیط زیست و ستاد بحران استان قم رسید و در مرحله تأمین اعتبار برای اجرای پایلوت قرار دارد.» عکس‌های هوایی ۴۰ سال اخیر دریاچه نمک، روند تغییرات آن را نشان می‌دهد، در این عکس‌ها مشخص است که یک‌سوم شمالی دریاچه همیشه دارای منابع آبی بوده است و پرندگان مهاجر نیز در آن منطقه بوده‌اند، ولی حالا آن منابع آبی محدود نیز از بین رفته است. البته قرار بود طرح تراریوم «گلخانه گسترده بیابانی» در این منطقه اجرایی شود که این طرح یک شیوه درمانی برای مناطق خشک شده دریاچه است هرچند این طرح به تأیید فنی اداره کل محیط زیست و ستاد بحران استان قم هم رسید، اما آن‌قدر در مرحله تأمین اعتبار برای اجرای پایلوت ماند که هیچ نتیجه‌ای از آن حاصل نشد.
