سازمان بسیج مستضعفین برای استفاده حداکثری از توان علمی مبتکران، مخترعان و محققان کشور برنامههای مختلفی را در دستور کار دارد. به همین منظور و برای بهرهبرداری بیشتر و بهتر از ظرفیت تخصصی اقشار بسیج، یک معاونت محوری به نام معاونت علمی در سازمان بسیج مستضعفین ایجاده شده است که فعالیتهای علمی را پشتیبانی و نظارت میکند. برخی فعالیتهای این معاونت حمایت و پشتیبانی و اجرای طرحهای پژوهشی و نوآورانه نخبگان بسیجی فراقشری است که در بسیج علمی صورت میگیرد.
نوآوری و شکوفایی
در سال ۱۳۸۷ که سال «نوآوری و شکوفایی» نام گرفت سازمان بسیج علمی کارش را شروع کرد و در مدت زمان کوتاهی توانست برای پیشبرد جنبش نرمافزاری و نهضت تولید علم ثمربخش باشد. در گذشته فعالیتهای علمی بسیج حالتی گسسته داشت و مانند جزایری مجزا عمل میکرد. به همین دلیل فعالیت علمیای که مثلاً در بسیج دانشجویی صورت میگرفت مورد پشتیبانی قشرهای دیگری که باید زمینهساز و توسعهدهنده این فعالیتها باشند واقع نمیشد. به همین دلیل بسیج با ایجاد سازمان بسیج علمی برای هماهنگسازی این ظرفیتها در قالب خوشههای دانشی برنامهریزی کرد.
۱۳۰۰ طرح مبتکرانه
بسیج جامعه علمی در دو سال اخیر برنامههای مختلفی را برای پیشبرد علمی و حمایت از نخبگان و مخترعان داشته است. حمایت از ۲۳ طرح نیمهحرفهای در معاونت مرکزی ازجمله چند طرح نظامی و فناورانه نمونهای از این اقدامات است. همچنین حمایت بیش از ۱۳۰۰ طرح نوآورانه مبتکران و مخترعان و محققان بسیجی در معاونتهای استانی با تشکیل کارگروههای تخصصی ارزیابی تخصصی مرکز حمایت و حمایت از ۸۴ طرح کسر خدمت نخبگان بسیجی از دیگر طرحهای حمایتی بسیج جامعه علمی بوده که کمکهای فراوانی را به مخترعان و مبتکران کرده است.
مرکز ملی نوآوری بسیج
یکی از ایدههای قابل دفاع بسیج جامعه علمی راهاندازی مرکز ملی نوآوری بسیج با همکاری معاونت علمی ریاست جمهوری و بسیج دانشجویی در لانه جاسوسی سابق امریکاست که این مرکز در حال حاضر در مراحل اولیه راهاندازی قرار دارد. پیشبینی میشود در سالهای آینده و با تکمیل مرکز، قابلیت جذب محققان و مخترعان بیشتری نیز وجود داشته باشد.
در رابطه با علوم انسانی از ابتدای سال ۹۶ تاکنون ۱۴ گروه مطالعاتی در ۱۴ رشته مختلف علوم انسانی در دانشگاههای امام صادق (ع)، تهران، اصفهان، مشهد و امام حسین (ع) راهاندازی شده است که تاکنون موفق به چاپ بیش از ۲۰ عنوان کتاب و برگزاری چند دوره آموزشی تخصصی علوم انسانی شدهاند.
در حال حاضر بیش از ۸۷ مرکز رشد و خلاقیت و نوآوری در سطح استانها و شهرستانها راهاندازی شده که در این مراکز تجهیزات اولیه کارگاهی موجود است. در یک سال گذشته بیش از ۲۱۰ طرح از امکانات موجود در مراکز رشد استفاده نمودهاند. همچنین تقریباً در همه استانهای کشور مراکز رشد خلاقیت و نوآوری بسیج وجود دارد و بسیاری از افرادی که ممکن است در تعاریف بنیاد ملی نخبگان نگنجند میتوانند برای بهرهمندی از حمایتها به مراکز رشد خلاقیت و نوآوری بسیج در سراسر کشور مراجعه کنند.
آیندهای درخشان
بسیج جامعه علمی با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه علمی کاربردی و سازمان ملی استاندارد تفاهمنامه همکاری منعقد کرده که ماحصل این همکاریها پیشرفت علمی کشور را به دنبال خواهد داشت. بسیاری از موفقیتهای جمهوری اسلامی ایران در حوزههای مختلف حاصل حضور و مشارکت همه آحاد مردم بوده است. اگر قرار است کشور ما در افق سند چشمانداز به چند هزار شرکت دانشبنیان برسد باید ظرفیتهای علمی برای تحقق این سند آماده شود. برای رسیدن به این اهداف بسیج علمی میتواند مکمل سازمانهای تخصصی کشور باشد و با همکاری و حمایت راه را برای پیشرفت علمی کشور هموار کند.