سرویس ایران جوان آنلاین: هر ساله حدود ۲۰ میلیون دلار ارز از کشور برای واردات ماهیهای یخ زده تیلاپیا خارج میشود. این هم در شرایطی است که زمینه تولید گسترده این نوع از آبزی خوراکی در کشور فراهم است و تنها به این دلیل که پرورش تیلاپیا منجربه حذف گونههای دیگر ماهیان میشود، تاکنون سازمان حفاظت از محیطزیست با آن مخالفت کرده است. اما امسال بالاخره مسئولان این سازمان برای تولید تیلاپیا در چهار استان آن هم به صورت محدود اعلام موافقت کردهاند. اتفاقی که در کنار اشتغالزایی میتواند جلوی خروج میلیونی ارز از کشور را هم بگیرد.
همه بارها و بارها از متخصصان تغذیه این را شنیدهایم که اضافه کردن یک وعده دریایی به برنامه هفتگی غذایی خانواده برای حفظ سلامتی از اهمیت ویژهای برخوردار است. با این حال خیلی از مواقع خانوادهها به دلیل قیمت بالای محصولات دریایی از قراردادن این وعده مهم در برنامه هفتگیشان منصرف میشوند.
از همین رو از زمانی که فیلههای کوچک و صورتی تیلاپیا در حجم بالا به کشور وارد شد، خیلی از خانوادهها به این دلیل که قیمت این ماهیها از دیگر ماهیهای مشابه پایینتر بود و تیلاپیا هم به جای امگا ۳ از امگاه ۶ برخوردار است و میتواند بخش مهمی از نیاز بدن به محصولات غذایی دریایی را برطرف کند، تشویق به خرید تیلاپیاهای یخ زده خارجی شدند. این روند به قدری ادامه یافت که طی سالهای اخیر به گفته متولیان سالانه حدود ۲۰ میلیون دلار ارز از کشور برای واردات این محصول خارج میشد. بنابراین مسئولان سازمان شیلات تصمیم گرفتند به جای اینکه بذارند این حجم از منابع مالی کشور خارج شود، تیلاپیا را در داخل کشور تولید کنند. تولیدی که در کنار حفظ منابع ارزی برای عده زیادی از جوانان جویای کار هم فرصت اشتغالزایی ایجاد میکند. اما وقتی قرار شد رودخانهها و استخرهای پرورش ماهی با تیلاپیاهای کوچک و بزرگ پر شود، سازمان حفاظت از محیطزیست به این دلیل که پرورش تیلاپیا در رودخانهها به حذف تمامی گونههای آبزیان منتهی میشود پرورش این گونه مهاجم را ممنوع اعلام کرد. کارشناسان از ماهی تیلاپیا که در هر شرایط آبی با کمترین امکانات و بالاترین مقاومت پرورش مییابد به عنوان ماهی همه چیز خوار یاد میکنند.
سبقت از برنامه تولید سالانه آبزیان
با این شرایط طی سالهای اخیر مسئولان سازمان شیلات کشور دست از تلاش برنداشتند و همواره در صدد تولید داخلی این ماهی بودند تا امروز که بالاخره سازمان حفاظت از محیطزیست با تولید تیلاپیا در چهار استان کشور موافقت کرد. اتفاقی که به طور حتم میتواند جلوی واردات این محصول را بگیرد و در کنار اشتغالزایی خوبی که دارد به اقتصاد این استانها هم کمک کند. در این خصوص رئیس سازمان شیلات ایران تأکید میکند: «با موافقت محیطزیست برای تولید تیلاپیا در چهار استان، افق جدیدی پیشروی فعالیتهای شیلاتی باز شده است. بنابراین در سال ۹۸ و چشمانداز ۱۴۰۰ از آنچه برنامه برای تولیدات جدید پیشبینی شده بود فراتر خواهیم رفت.» نبیالله خونمیرزایی با اشاره به اینکه فعالیتهای شیلاتی امروز در تلفیق سایر فعالیتها از جمله گردشگری و زراعی و باغبانی قابل تعریف و انجام است، اضافه میکند: «هرکجا ظرفیت آبی وجود داشته باشد، چون آبزیان آب چندانی مصرف نمیکنند و آب به عنوان محیط زندگی آنان مطرح است میتوان محیط زندگی را برای رشد آبزیان تأمین کرد و آب مازاد را به سایر مصارف زراعی، باغی و فعالیتهای تفریحی اختصاص داد.»
خراسان جنوبی یکی از چهار استان تولیدکننده
گفتنی است یزد، قم، سمنان و خراسان جنوبی به عنوان چهار استان تولیدکننده ماهیهای تیلاپیا در کشور انتخاب شده است. همان طور که گفته شد خراسان جنوبی یکی از استانهای تولیدکننده خواهد بود که سالهای اخیر به دلیل کاهش منابع آبی و بیکاری خیلی از مردم استان مجبور به مهاجرت شدند. اما حالا پرورش ماهی در این استان در برنامه مسئولان قرار گرفته است و زیرساختهای این کار هم اکنون فراهم کردهاند. کاری که میتواند خیلی زود منجر به مهاجرت معکوس مردم شود. به طوری که رئیس سازمان شیلات ایران درباره تولید تیلاپیا در خراسان جنوبی تأکید میکند: «ظرفیت بالقوه برای این فعالیت منحصر بهفرد در استان فراهم است.» خونمیرزایی ادامه میدهد: «اقلیم خراسانجنوبی به لحاظ داشتن ترکیبی از دو ویژگی درجه شوری آب و حرارت مناسب، قابلیت پرورش گونههای مختلفی از آبزیان را دارد.» استانهای منتخب دیگر نیز همین ویژگیها را دارند و قرار است با ظرفیتهای موجود رونق تولید آبزیان بخصوص تیلاپیا را در کشور رقم بزنند.