سرویس ایران جوان آنلاین: هر ساله ۵۰ میلیون متر مکعب پساب تنها در جنوب شرق تهران تولید می‌شود که در صورت تصفیه و بهره‌برداری دوباره از آن، می‌توان بخش مهمی از نیاز به منابع آبی برای ادامه فعالیت‌های کشاورزی و صنایع را تأمین کرد. منابع آبی که جلوی برداشت‌های بی‌رویه مجاز و غیرمجاز از منابع تجدیدناپذیر زیرزمینی را می‌گیرد و نمی‌گذارد سفره‌های زیرزمینی تهی شوند. بر همین اساس به تازگی طرح ساخت تصفیه خانه با ظرفیت ۴۵ هزار متر مکعب در پاکدشت کلید خورده است. تصفیه‌خانه‌ای که یکی از ۹ پروژه تصفیه و بهره‌برداری مجدد از آب در شهر‌های مختلف تهران است.
هر روز بر شمار چاه‌های مجاز و غیرمجاز برداشت آب از منابع آب زیرزمینی افزوده می‌شود. لایه‌های زیرین زمین یکی پس از دیگری تهی از آب می‌شوند و به یکباره فرونشست‌ها و فروچاله‌ها را شکل می‌دهند و ظاهری زننده بر روی زمین بر جای می‌گذارند. البته مشکل به همین جا ختم نمی‌شود، گاه این فروچاله در دشت شکل می‌گیرد و گاه به زیر خطوط ریل راه‌آهن یا حتی خیابان‌های پر رفت و آمد می‌رود که مسلماً خطرساز است. البته ادامه فعالیت کشاورزان و صاحبان صنایع هم به منابع آبی وابسته است و به نظر می‌رسد بدون حفر چاه زمین‌های کشاورزی و کارگاه‌ها صنعتی ناکارآمد و بی‌حاصل شوند. از همین رو کارشناسان تصفیه فاضلاب و پساب صنایع دیگر را برای ادامه کشاورزی و فعالیت صنایع پایین دست‌تر پیشنهاد می‌دهند. کاری که امسال قرار است در ۹ نقطه تهران آغاز شود و عملیات احداث تصفیه‌خانه ۴۵ هزار مترمکعبی پاکدشت هم از همین دست است.
تصفیه خانه‌ها جایگزین چاه‌ها می‌شوند
گفتنی است در جنوب شرق استان تهران با جمعیت یک میلیون نفر، سالانه حدود ۵۰ میلیون مترمکعب پساب تولید می‌شود که به طور حتم در دیگر مناطق هم همین حدود از پساب تولید می‌شود. در این خصوص مدیر عامل شرکت آبفای جنوب شرق استان تهران با تأیید مطالب فوق می‌گوید: «برای تصفیه بخشی از این پساب، تصفیه خانه پاکدشت با ظرفیت ۴۵ هزار متر مکعب احداث می‌شود.» علیرضا کارگری با اشاره به اینکه ۵۰ میلیون مترمکعب پساب کاربرد‌های فراوانی می‌تواند داشته باشد اضافه می‌کند: «این حجم از منابع آبی آلوده بعد از تصفیه می‌تواند در بخش کشاورزی، صنایع و فضای سبز مورد استفاده قرار گیرد.» وی با اشاره به اینکه ساخت تصفیه‌خانه در چه مرحله‌ای قرار دارد، ادامه می‌دهد: «اکنون موافقت‌نامه طرح ملی فاضلاب پاکدشت با ظرفیت ۴۵ هزار مترمکعب در شبانه‌روز دریافت شده که کل شهرستان را در بر می‌گیرد و همچنین زمین مورد نظر تملک و کلکتور اصلی به طول ۳ کیلومتر شروع شده است.» فرماندار پاکدشت نیز با اشاره به احداث تصفیه‌خانه پساب در این شهرستان می‌گوید: «فاز نخست این طرح با ظرفیت ۴۵ هزار متر مکعب در شبانه روز با ۲۹۸ کیلومتر شبکه جمع‌آوری و ۶ کیلومتر خط انتقال فاضلاب انجام می‌شود.» هادی تهمیدی اضافه می‌کند: «هزینه ساخت این تصفیه خانه ۳ هزار و ۳۴۰ میلیارد ریال اعتبار پیش‌بینی شده که قرار است از محل تسهیلات بانک توسعه زیرساخت آسیایی و اعتبارات ملی پرداخت شود.» گفتنی است شهرستان پاکدشت به دلیل قرار گرفتن در اقلیم خشک و نیمه خشک با کمبود آب در حوزه‌های مختلف به‌خصوص در بخش کشاورزی و صنعت روبه‌رو است و بازچرخانی آب با تأسیس شبکه فاضلاب نه تنها صرفه‌جویی خوبی است بلکه می‌تواند بخش مهمی از کمبود منابع آبی در این منطقه را برطرف کند.
کشاورزی با پساب تصفیه شده
لازم به ذکر است با ساخت تصفیه‌خانه پاکدشت تا افق سال ۱۴۱۰ علاوه بر حفاظت از محیط‌زیست، سطح بهداشت عمومی در این منطقه نیز ارتقا می‌یابد و ۳۲۰ هزار نفر از جمعیت تحت پوشش شهر‌های پاکدشت، فرون‌آباد و شهرک قیام‌دشت از مزایای این طرح بهره‌مند می‌شوند. البته تصفیه‌خانه پاکدشت تنها طرحی نیست که امسال کلید می‌خورد و گفته می‌شود که هشت طرح مشابه دیگر نیز در شهر‌های دیگر تهران آغاز می‌شوند. مدیرعامل آبفای استان تهران در این باره تأکید می‌کند: «عملیات ساخت ۹ تصفیه‌خانه و شبکه فاضلاب در شهر‌های استان تهران آغاز خواهد شد.» محمدرضا بختیاری اضافه می‌کند: «شهر‌هایی که قرار است در آن‌ها تصفیه‌خانه فاضلاب ساخته شود شامل قرچک، ورامین، پاکدشت، شهر قدس، رودهن، بهارستان، رودبار قصران، دماوند و فیروزکوه می‌شود.» گفتنی است اعتبار مورد نیاز برای این طرح نیز ۶۲ هزار میلیارد تومان برآورد شده است. مدیرعامل آبفای استان تهران تأکید می‌کند: «اگر به دنبال ساختن آینده خوبی برای استان تهران هستیم، ضروری است چاه‌های مجاز کشاورزی در تهران بسته و آب مورد نیاز کشاورزی از طریق پساب تأمین شود.»
