سرویس بین الملل جوان آنلاین: سید مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق پس از بیانیه مهم آیتالله سید کاظم حائری، اعلام کرد که هیچ زمانی ادعای رهبری و مرجعیت نداشته و برای همیشه از فعالیتهای سیاسی کنارهگیری میکند.
آیتالله سید کاظم حسینی حائری به عنوان مرجع تقلید بسیاری از حامیان جریان صدر و شخص مقتدی صدر شناخته میشود و با اعلام کنارهگیری خود از مرجعیت به دلیل بیماری و کهولت سن، به طور غیر مستقیم مقتدی صدر را خطاب قرار داد و از تفرقهافکنی میان مردم عراق به نام شهیدین صدر به شدت انتقاد کرد.
در بیانیه مقتدی صدر آمده است: «بسیاری از جمله آقای حائری فکر میکنند که این رهبری به لطف یا دستور آنان به دست آمده است در حالی که این به لطف خداوند و فیض پدرمان بوده است».
وی تأکید کرد که «نجف اشرف مقر اصلی مرجعیت دینی بوده و هست» و افزود که هرگز ادعای عصمت یا اجتهاد یا حتی «رهبری» نکرده و صرفا خود را «امرکننده به معروف و نهی کننده از منکر» میداند و هدفی جز «اصلاح اعوجاجی که عامل اصلی آن نیروهای سیاسی شیعه بودهاند» ندارد و میخواسته آنان را «به ملتشان نزدیک کند».
صدر افزود: «با اینکه میدانم کنارهگیری آیت الله حائری و صدور این بیانیه به اراده شخصی وی نبوده، اما من نیز اعلام میکنم که دیگر در امور سیاسی دخالت نخواهم کرد و از اکنون به طور کامل از عرصه کنارهگیری میکنم و همه دفاتر وابسته به خود جز مرقد و موزه و مؤسسه میراث خاندان صدر را مسدود میکنم».
انتقاد آیتالله حائری از اقدامات مقتدی صدر در ماهها و هفتههای اخیر پس از آن است که سید «رشید الحسینی» از روحانیون نزدیک به مرجع عالیقدر شیعیان در نجف اشرف، در پاسخ به سوالی از جانب مردم، به این موضوع که حامیان جریان صدر، اعتراضات و تظاهراتهای اخیر علیه پارلمان و دستگاه قضایی کشور را «انقلاب» علیه فساد توصیف میکنند، واکنش نشان داد و گفت: «هر اقدام انقلابی باید با هدایت امام معصوم (ع) در زمان ظهور یا مرجع عالیقدر در زمان غیبت، صورت گیرد. ما باید مشروعیت خود را از مرجعیت بگیریم...» این سخنان وی با حمله شدید حامیان مقتدی صدر در شبکههای اجتماعی مواجه شد.
به دنبال این موضوع عناصر وابسته به مقتدا صدر به مراکز دولتی در شهرهای مختلف عراق حمله کردند و ناآرامی در این کشور باعث شد تا مرزهای ایران و عراق هم بسته و زائران ایرانی هم به کشور بازگردانده شوند.
در منطقه سبز عناصر شبه نظامی سرایا السلام وابسته به صدر نه تنها از سلاحهای سبک، که از خمپاره، ضد هوایی و آرپیجی برای حمله به نیروهای امنیتی در منطقه سبز بغداد استفاده شد که در این حملات چند نیروی امنیتی جانباخته و یا زخمی شدهاند.
با شدت گرفتن اعتراضات «مقتدی صدر» رهبر جریان الصدر به معترضان و تحصنکنندگان در منطقه سبز بغداد یک ساعت مهلت داد تا این منطقه را ترک کنند.
وی در نشست خبری گفت: از آنچه که رخ داده است شدیدا ناراحت هستم و از مردم عراق به دلیل حوادث دیروز عذرخواهی میکنم. قاتل و مقتول در این حوادث حسابشان یکی است. انتظار داشتم که انقلاب محرم با کفنها و دستهای خالی انجام شود، ولی متأسفانه به سمت درگیری و مسلحانه رفت. سازمان الحشد الشعبی به آنچه رخ داده است ارتباطی ندارد. اگر کسی از جریان الصدر از منطقه سبز بغداد تا ۶۰ دقیقه دیگر عقبنشینی نکند، از او برائت خواهم جست.
پس از ضربالاجل «سید مقتدی الصدر»، حامیان جریان صدر در حال ترک منطقه سبز بغداد هستند.
حسین جابری انصاری در یادداشتی کوتاه در توییتر در واکنش بهه این موضوع نوشت:
اعلام کناره گیری آقای سید مقتدا صدر از صحنه سیاست عراق که دیروز انجام و با فوریت به شورش و آشوب هواداران او منجر شد، هفتمین بار است که رخ میدهد. او پیشتر و از اوت ۲۰۱۳ تا دیروز، شش بار دیگر نیز اعلام کناره گیری کرده و هر بار، با فاصله کوتاهی، این اعلام خود را فراموش کرده، و به صحنه بازگشته است. آن چنان که گویی، از اساس، چنین اتفاقی نیفتاده است. تنها از همین یک پیشینه، حداقل دو نکته برداشت میشود:
ما شاهد نقش آفرینی و بازیگریِ یک شخصیت ویژه، از نمط شخصیت هایِ غیر روتینیِ جهان سیاست هستیم که کلیدواژههای خاص و روشهای بازی خاص خود را دارند، و تحلیل بازی آنها با تعاریف عادی و مرسوم سیاسی، به اشتباه در حوزه شناختی، و در نتیجه، اشتباه در تعامل مناسب با شرایط منجر میشود.
کنارهگیری از سیاست، نه یک تصمیم برای اجرا که یک روش و تاکتیک ویژه سیاسی، برای تمهید مقدماتِ افزون تر، و ادامه سیاست ورزیِ قدرتمندانهتر بوده، و در چارچوب تاکتیکِ "فشار از پایین و چانه زنی در بالا" هم قابل تفسیر است. امری که با ورود فوری و سازمان یافته فعالان جریان صدری و تشکیلات وابسته به مقتدا، بلافاصله پس از هفتمین اعلام کناره گیری او از سیاست به عرصه سازماندهی آشوب، به روشنی خودنمایی کرد و آفتاب آمد، دلیل آفتاب.
روح الله جمعه ای، مشاور وزیر سابق کشور نوشت:
ساده اندیشی است تحولات امروز عراق را به تصمیم تاکتیکی مقتدی صدر محدود کنیم، ریشههای این حوادث را باید در نشست امنیت و توسعه جده با حضور بایدن و نشست امنیتی اخیر قاهره یافت.
محمد صرفی، روزنامه نگار نوشت:
شش سال پیش اسکات مودل افسر ارشد سابق سازمان سیا طی گزارشی به کنگره آمریکا ۷ راهکار عملیاتی و مشخص برای مقابله و مهار ایران ارائه کرد. راهکار ششم ایجاد شکاف و تفرقه میان حوزه نجف و قم و تاکید بر لزوم حمایت آمریکا از حوزه نجف بود.
محمد قادری، روزنامه نگار نوشت:
طرفداران مقتدی صدر مجددا آشوب را در عراق کلید زدند تا دولت و سایر احزاب را زیر فشار قرار دهند. خودش هم در سناریوی نخنما شدهای با هدف فرار به جلو، اعلام کنارهگیری از دنیای سیاست کرد تا بگوید این کارها خودجوش است و او نقشی در آن ندارد!
احسان تقدسی، رئیس اداره روابط عمومی و بینالملل مرکز پژوهشهای مجلس:
برای کسانی که از زمان اشغال عراق درگیر اخبار و تحلیل شخصیتهای این کشور هستند خداحافظی مقتدی صدر از سیاست شوخی تکراری بیش نیست. حداقل چندبار به صورت رسمی و غیر رسمی این حرف تکرار شده است.
علی صمدزاده، پژوهشگر امنیت و روابط بینالملل ضمن اشاره به بسته شدن آستان مقدس کاظمیه به روی زائران برای اولین بار پس از سقوط صدام نوشت:
حوادثی نظیر آنچه امروز به دست هواداران صدر در بغداد و برخی شهرهای دیگر عراق رخ میدهد، هزینه مقابله و برخورد با جنبش صدر را کاهش میدهد؛ دیر و زود خواهد داشت، اما سوخت و سوز نه!
حسین دلیریان، کارشناس مسائل دفاعی - امنیتی نوشت:
پدر پیش از مرگ توصیه میکند که بعد از من، از او اطاعت کنید و حالا او از مرجعیت کنار میرود و به همه حکم میکند که از آیتالله خامنهای اطلاعت کنند.
با نفس پاکش، طمعها و عقدههای پسر را برملا میکند و پسر مجبور به انصراف از فعالیت سیاسی میشود؛ دستمریزاد به این مرجع بصیر.
عبدالرضا داوری، دکتری اقتصاد نوشت:
عراق بزرگترین فروشنده نفت به اتحادیه اروپا با روزانه ۵۰۰ هزار بشکه نفت است. الزامات بازار انرژی و امنیت جریان جهانی نفت اجازه طولانی شدن بحران در عراق را نخواهد داد.
سیاوش فلاح پور، کارشناس مسائل منطقه:
مقتدی صدر باری دیگر با قدرت نمایی نشان داد اگر بخشی از فرآیند سیاسی نباشد، اراده و قدرت تخریب آن را دارد. دوران انسجام بیت شیعی به پایان رسیده و هیچیک از دو گروه اصلی هم قادر به حذف یا مهارِ کم هزینه دیگری نیست. باید دید رهبران شیعه چه گزینهای را انتخاب میکنند؟ گفتگو یا خشونت
با آغاز خروج حامیان صدر از منطقه سبز بغداد، فرماندهی عملیات مشترک عراق نیز در بیانیهای لغو مقررات ممنوعیت آمد و شد در بغداد و دیگر استانهای عراق را اعلام کرد.