جوان آنلاین: رئیس‌جمهور کشورمان روز پنج‌شنبه به دعوت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه به مسکو رفت؛ سفری که به گفته رئیسی «رایزنی درباره گسترش روابط و همکاری‌های سیاسی، اقتصادی، تجاری، فرهنگی و دانش‌بنیان میان ایران و روسیه» و همچنین «گفتگو درباره لزوم توقف فوری حملات به غزه، رفع محاصره و کمک‌رسانی و رسیدن مردم فلسطین به حقوق حقه خودشان» از اهداف این سفر بود.
دکتر سید ابراهیم رئیسی در بدو ورود به مسکو، با استقبال الکساندر نواک معاون نخست وزیر و رئیس کمیسیون مشترک همکاری اقتصادی ایران و روسیه و نیز آندری رودنکو معاون وزیر خارجه این کشور وارد فرودگاه بین‌المللی ونووکوا مسکو شد.
فصلی جدید از روابط ایران و روسیه
دکتر سید ابراهیم رئیسی سپس در دیدار با «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه، ضمن ابراز خرسندی از روابط رو به رشد دو کشور، همکاری با روسیه را در راستای سیاست همسایگی جمهوری اسلامی ایران حائز اهمیت دانست.
رئیس‌جمهور با اشاره به همکاری‌های خوب ایران و روسیه در بخش‌های انرژی، کشاورزی و شرکت‌های دانش‌بنیان، بر فراهم بودن زمینه برای برداشتن گام‌هایی مؤثرتر در توسعه همکاری‌ها در راستای منافع دو کشور و دو ملت تأکید کرد. رئیسی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: آنچه موجب رنج بشریت شده، یکجانبه‌گرایی و نظم ناعادلانه جهانی است که یکی از جلوه‌های آن امروز در غزه قابل مشاهده است.
رئیس‌جمهور جنایات رژیم غاصب صهیونیستی علیه مردم بی‌دفاع غزه را نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت توصیف کرد و افزود: شهادت بیش از ۶ هزار کودک به دست رژیم جنایتکار صهیونیستی باعث رنج و تأسف است، اما تأسفبارتر این است که این جنایات مورد حمایت امریکا و کشور‌های غربی قرار می‌گیرد یا با سکوت و بی‌تفاوتی سازمان‌های بین‌المللی و تشکل‌های مدعی حقوق بشری مواجه شده و ناکارآمدی آن‌ها را به رخ می‌کشد. رئیسی با اشاره به اینکه در حال حاضر در غزه در هر ۱۰ دقیقه یک کودک مظلوم به شهادت می‌رسد، بر ضرورت توقف هر چه سریع‌تر بمباران‌ها و جنایات علیه فلسطینیان غزه به عنوان مهم‌ترین دغدغه امروز جهان بشریت تأکید کرد.
«ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه نیز ضمن ابراز خرسندی از سفر رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به مسکو تصریح کرد: روابط دو کشور در بهترین سطح در جریان است و معتقدیم با حمایت‌های رهبری معظم انقلاب اسلامی ایران، این روابط وسیع‌تر و پویاتر خواهد شد. رئیس‌جمهور روسیه استقبال چشمگیر تجار روسیه از نمایشگاه‌های تجاری ایران و رشد ۲۰ درصدی تجارت دو کشور با گردش مالی ۵ میلیارد دلاری طی یک ساله گذشته را نشان‌دهنده عزم و اراده تهران- مسکو برای گشودن فصلی جدید از روابط دانست و افزود: پروژه‌های حمل و نقل جاده‌ای و ریلی با پیشرفت خوبی میان دو کشور در حال انجام است و همکاری‌های قبلی ایران و روسیه در بخش انرژی شرایط رو به رشدی را تجربه می‌کند. پوتین همچنین با اشاره به اشتراک نظر دو کشور نسبت به مسائل منطقه، بحث و تبادل نظر درباره مسئله فلسطین و غزه را از جمله محور‌های مذاکره دوجانبه میان ایران و روسیه عنوان کرد. پس از برگزاری دیدار دوجانبه دکتر سید ابراهیم رئیسی و ولادیمیر پوتین، هیئت‌های عالی‌رتبه اقتصادی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران و روسیه با حضور روسای جمهور دو کشور در نشست مشترک به گفتگو و تبادل نظر درباره موضوعات مورد علاقه دو کشور پرداختند.
تقویت جبهه مقابله با یکجانبه‌گرایی.
اما آنچه که دیدار رئیس‌جمهور ایران از روسیه را متفاوت کرد، عزم جدی رؤسای جمهور دو کشور برای توسعه مناسبات در همه ابعاد بود.
بعد از استقبال رسمی پوتین از رئیسی در کرملین، گپ و گفت رؤسای جمهوری دو کشور حاوی نکاتی ظریف و در خور تأمل بود که پیام‌هایی را به دشمنان دو ملت مخابره کرد. نزدیکی بیش از پیش تهران و مسکو که همراه با شماری از کشور‌های مستقل، گفتمان مقابله با یکجانبه گرایی در جهان را دنبال می‌کنند، پیش از این نگرانی کاخ سفید را که داعیه‌دار یکجانبه‌گرایی است برانگیخته بود. در این میان، متیو میلر سخنگوی وزارت خارجه امریکا در آستانه سفر رئیس‌جمهور ایران به روسیه در تداوم نگرانی واشنگتن از روابط تهران – مسکو درباره تحریم‌های یکجانبه و غیرقانونی امریکا اعلام کرد: به صورت مکرر شاهد تلاش ایران و روسیه برای دور زدن تحریم‌ها بوده‌ایم. رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در حالی پنج‌شنبه به مسکو سفر کرد که تهران و مسکو، دو روز قبل از آن اعلامیه مشترکی برای مقابله با تحریم‌ها امضا کرده بودند.
دیدار بعدی در تهران
دولت سیزدهم که سیاست توسعه مناسبات با همسایگان را به عنوان یکی از اصول محوری خود در سیاست خارجی دنبال کرده است، توسعه روابط با روسیه را از این منظر به عنوان عاملی برای صلح و ثبات در منطقه و تأمین امنیت با مشارکت کشور‌های منطقه به دور از دخالت طرف‌های فرامنطقه‌ای می‌داند.
به نوشته ایرنا، نزدیکی مناسبات رهبران تهران و مسکو در راستای تأمین منافع دو ملت همسایه در پهنه آبی خزر، در کلام رؤسای جمهوری دو کشور در سخنان آغازین قبل از مذاکرات خصوصی دکتر رئیسی و پوتین، بار دیگر نمایان شد. آنجا که پوتین وقتی بر حریم هوایی ایران پرواز می‌کردم، تمایل داشتم همانجا فرود بیایم و با جنابعالی ملاقات کنم ولی به من خبر دادند که جنابعالی مایل هستید به مسکو سفر کنید.
رئیسی نیز، خطاب به پوتین اظهار داشت: به خاطر سفری که داشتید به شما خسته نباشید می‌گوییم و این آمادگی را داشتیم‌که پرواز شما در تهران فرود آید تا از شما میزبانی کنیم. رئیس‌جمهوری روسیه نیز در ادامه از دعوت همتای ایرانی خود برای سفر به تهران استقبال کرد.
تریبونی برای دفاع از مردم فلسطین
سفر رئیس‌جمهوری روسیه به عربستان سعودی و امارات متحده عربی، یک روز قبل از میزبانی از رئیس‌جمهوری ایران در مسکو بر اهمیت مذاکرات روز پنج‌شنبه کرملین افزوده بود؛ آن هم در شرایطی که عربستان سعودی نیز همچون ایران و روسیه خواهان توقف فوری کشتار مردم در فلسطین توسط صهیونیست‌ها است.
تهران و مسکو پیش از این نیز در پیوند با موضوع فلسطین، اقدامات مشترکی را در مجامع دیپلماتیک و پایتخت‌ها دنبال کرده بودند. از نگاه ایران و روسیه، نقش امریکا به عنوان بانی و حامی و تجهیز کننده ماشین کشتار در نوار غزه بسیار برجسته است و از این رو، دو کشور تلاش‌هایی را در مجامع دیپلماتیک مانند سازمان ملل متحد و شورای امنیت این سازمان برای توقف خشونت و اقدامات غیرقابل توجیه رژیم صهیونیستی داشته‌اند. علاوه بر آن، مسکو چندی پیش همزمان میزبان معاون وزیر امور خارجه ایران و نمایندگان مقاومت اسلامی فلسطین حماس بود که گویای تلاش‌های مشترک با تهران در موضوع فلسطین بود.
طی یک ماه گذشته، شایعه‌ای در شبکه‌های اجتماعی مطرح شد که روسیه به تعهدات خود در اجرای پروژه خط ریلی رشت– آستارا عمل نکرده است، موضوعی که از سوی سفیر ایران در مسکو و برخی مقامات روسیه رد شد.
پوتین در دیدار روز پنج‌شنبه خود با رئیسی، به تعهدات این کشور در پروژه‌های مشترک با ایران اشاره کرد که نویدبخش آن بود که خط آهن رشت – آستارا با عزم جدی دو کشور در زمان تعیین شده در حوالی سال ۲۰۲۷ میلادی به ثمر می‌نشیند. رئیس‌جمهور روسیه در دیدار با همتای ایرانی خود با بیان اینکه ما چند پروژه بزرگ زیرساختی داریم که در حال انجام آن‌ها هستیم، گفت: در زمینه حمل و نقل مثلاً راه آهن یا قرارداد‌هایی که به طور سنتی در زمینه انرژی توسعه می‌یابند، به طور فعالانه در همه عرصه‌ها کارمان را به پیش می‌بریم.
افزایش صادرات ایران به روسیه
دومین سفر رسمی رئیسی به مسکو در شرایطی انجام شد که آمار‌ها گویای بهبود وضعیت صادرات ایران در مبادلات تجاری با روسیه است. سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسکو در این باره به ایرنا گفت: در ۹ ماه نخست سال جاری میلادی (دی ۱۴۰۱ - مهر ۱۴۰۲)، صادرات کالا‌های ایرانی به روسیه، حدود ۳۰ درصد رشد داشته است. کاظم جلالی، این میزان صادرات کالای ایرانی را در سال‌های اخیر، بی‌سابقه توصیف کرد و افزود: میزان واردات کشورمان از روسیه در این مدت، کاهش یافته است. به گفته جلالی در سال ۲۰۲۲ میلادی بخش زیادی از گندم مورد نیاز ایران از طریق روسیه تأمین شد، اما در این مدت کشاورزان کشورمان موفق به افزایش تولید گندم شدند و نیاز خارجی کشور کاهش پیدا کرد.
رئیسی در حالی که از سوی پوتین همراهی می‌شد، با بدرقه همتای روس خود، کرملین را در هوای برفی مسکو ترک کرد و از میزبان خود شنید: ما همیشه منتظر شما هستیم.
