فرق حکومت‌ها در میزان و نحوه مبارزه با فساد است نه عدم فساد. در حکومت امیرالمؤمنین هم فساد وجود داشت، اما آنچه حکومت ایشان را از دیگر حکومت‌ها متمایز می‌کرد، میزان و نحوه مواجهه با فساد بود. فساد ابعاد متفاوتی دارد؛ فساد اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و غیره. مبارزه با فساد در هر یک از این ابعاد در دو حیطه شکل می‌گیرد مبارزه با فساد در حیطه پدیده‌ها و مبارزه با فساد در حیطه زیربنا‌ها و ریشه‌ها. اثرات مبارزه با فساد در اولی با سرعت دیده می‌شود، اما شاید زیربنایی نباشد.
مبارزه با فساد با توجه به ریشه‌های آن اثری دیرهنگام، اما عمیق دارد، اما به هر حال فعالیت در دو حیطه لازم است. همین مبارزات است که باعث رشد می‌شود. یکی از ابعاد فساد فرهنگی در یک جامعه اسلامی، پدیده کشف حجاب و ناهنجاری‌های پوششی است. وجود چنین پدیده‌ای دلایل گوناگونی دارد. در کنار هر دلیلی که امروز مطرح می‌شود؛ از چالش‌های اقتصادی و مخالفت‌های سیاسی گرفته تا ضعف‌های فرهنگی، باز هم نمی‌توان منکر القا و تلاش دشمن در این میان بود.
یکی از مهم‌ترین دلایل تمرکز دشمن بر تخریب هویت زنان، قدرت زنانه و بروز جلوه درخشان اسلامی زنان در ایران پسا انقلاب است. درست همان قدرت و منزلتی که در میانه انقلاب اسلامی و پس از آن در جریان هشت سال دفاع مقدس در چهره زن ایرانی هویدا شد تا جایی که امام خمینی بنیانگذار انقلاب اسلامی، زنان را رهبر این انقلاب نامید. رهبر معظم انقلاب نیز در بسیاری از دیدار‌ها بار‌ها به این نقش آفرینی‌ها و احیای هویت حقیقی زن و رهبری زنان اذعان داشتند.
اگر زن اصلاح شود جامعه به طور کلی اصلاح خواهد شد، اگر محیط خانواده‌ها به برکت زن محیط سالمی شود جامعه هم در پی آن اصلاح خواهد شد. این نقش در اصلاح جامعه نقش برجسته‌ای است و این آن چیزی است که دشمنان سعادت انسان‌ها هم به آن توجه دارند و روی آن کار می‌کنند و از آن می‌ترسند. آن‌ها می‌دانند اگر زن یک نسل فاسد شود هیچ لزومی ندارد که با سرمایه‌گذاری مرد‌های آن نسل را فاسد کنند؛ زیرا زن، تربیت‌کننده است. او می‌تواند انسان‌های با فضیلت و شجاع تربیت کند یا انسان‌های بی‌ارزش و بی‌ایده‌آل.
دشمن برای مبارزه با همین هویت انسان‌ساز بسیار دقیق و تدریجی کار کرده‌است. او از همان ابتدا زن را مورد هجمه و تخریب قرار نداد، بلکه بسیار مویرگی در طول سال‌ها به عناصر هویت‌ساز حمله کرد. حجاب، یکی از آن‌ها بود.
امام‌خمینی و پس از آن رهبر معظم انقلاب به این مهم بسیار توجه داشتند. آیت‌الله خامنه‌ای در طول دهه ۶۰ بسیار موشکافانه به انواع کار فرهنگی و نظارتی برای ایجاد تفکر اسلامی حجاب اشاره کرده‌است، ایشان در دیدار با اعضای سمینار اسلام و زن در ۲۲ دی ۱۳۶۵ می‌فرمایند: «ما برای اغنای مردم خودمان و سپس برای اغنای دنیا می‌خواهیم چه کنیم؟ با کمیته و شلاق و تعزیر و دستگاه قضایی و نعره سیاسی، که بنده بروم یک جایی بنا کنم به حمله کردن به زن بی‌حجاب، آیا با این چیز‌ها می‌شود یا نمی‌شود؟ سؤال این است؟ پاسخ برای شما‌ها روشن است. نمی‌شود. چی لازم داریم؟ برای اینکه بتوانیم تفکر اسلامی و فرهنگ اسلامی در باب زن و در باب حجاب را هم در ذهن مردم خودمان جا بیندازیم و هم صادر کنیم، کار فرهنگی لازم داریم.»
رهبر معظم انقلاب، پیش از این هم بار‌ها به تبیین کار سیاسی، فکری، اخلاقی و نصیحت به موازات هم علیه بدحجابی پرداخت. ایشان در مصاحبه‌ای که پیرامون جایگاه زن در جمهوری اسلامی در ۴ اسفند ۱۳۶۳ انجام شد، می‌فرمایند: «چند تا کار به موازات هم باید انجام بگیرد. همه اینها لازم است... اینها یک هرزگی‌های مقطعی است. که اینطور می‌آید و می‌رود. بعضی از اینها ریشه سیاسی دارد و عده‌ای آگاهانه، یک تعداد جوان، بچه، دختر و پسر را با استفاده از همان زمینه‌های غریزی به یک راهی می‌کشانند تا هدف بزرگ‌تری را تعقیب کنند. آن‌ها می‌خواهند به گمان خودشان از این طریق انقلاب را شکست بدهند. از آنجا که چنین ریشه‌هایی دارد، بنابراین برخورد باید در یک مواردی با این جریان سیاسی باشد. پس کار سیاسی لازم است. از طرفی کار فکری لازم است. واقعاً برای عده‌ای مسئله، درست حل نشده‌است... برای اینکه تفکر خاصی در مورد زن را به صورت ایدئولوژی در بیاورند در گذشته کار شده است. بنابراین باید سست‌بودن پایه‌های این ایدئولوژی معلوم شود. البته تا حالا در این زمینه کار‌هایی انجام گرفته است، اما باز هم باید انجام بگیرد... کار اخلاقی هم باید انجام بگیرد؛ یعنی کسانی احساس تکلیف کنند. احساس وظیفه کنند که دیگران را با نصیحت و توجه‌دادن به اهمیت موقعیت از لغزش‌ها باز بدارند. بعضی‌ها از لحاظ فکری احتیاج به اغنا ندارند. حرکتشان هم یک حرکت سیاسی نیست، اما یک لغزش دارند و باید به اینها توجه داده شود... امروز اگر ما به خیلی از این افراد، این توجه را بدهیم، اینها، ولو اینکه هیچ قصد سیاسی نداشته‌باشند، ولو اینکه هیچ عامل فکری آن‌ها را وادار نکند، یک نوع باور خیلی ساده و عامیانه است که آن‌ها را به یک مراحلی از مقدمات این فساد‌ها می‌کشاند. اگر این توجه را به آن‌ها بدهیم؛ مطمئناً متحول می‌شوند و این همان کار اخلاقی است که باید انجام بگیرد. به نظر من، آن کار شما خانم‌هاست. یعنی کار مجلات شما که مقداری نصیحت کنید. هیچ زبانی حتی زبان استدلال در موارد زیادی به قدر زبان نصیحت کارگر و نافذ نیست، نصیحت هم یعنی همین که به آن‌ها توجه بدهید که این کاری که انجام می‌دهند؛ کار بدی است، کار خطرناکی است، دشمن از آن سود می‌برد و دوستان از آن زیان می‌بینند و هدف از وادار کردن افراد به این کارها، سیاسی عمیق است. این نیز کار اخلاقی است.»
بنابر این از یک‌سو باید متوجه رویکرد فرهنگی و فکری بود و دقیقاً از همانجایی شروع کرد و از همان حربه‌ای بهره برد که دشمن شروع کرده و بهره برده و از سوی دیگر باید متوجه بود که «قانون الزامی بودن حجاب هم در جامعه لازم است حجاب یک حکم اسلامی است. آیات صریح قرآن بر حجاب دلالت می‌کند و جامعه ما جامعه اسلامی است. نمی‌تواند این حکم در جامعه اجرا نشود. همه کسانی که در جامعه اسلامی زندگی می‌کنند، موظف هستند اصول دین جامعه و مقررات این جامعه را رعایت کند و این یک مقررات و قانون است و این قانون با همه جوانب و اطرافش از قبیل ممنوعیت تولید و عرضه کالا‌هایی که ضد حجاب است، مثل لباس‌های مبتذل و امثال اینها باید در مجلس شورای اسلامی تصویب و به مورد اجرا گذاشته شود و پشتوانه اجرایی این قانون هم همان کار فرهنگی است.»
این مهم تا بدانجا مورد تأیید و تأکید قرار گرفت که رهبر انقلاب در ۵ بهمن ۱۳۸۰ در مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری فرمودند: «ما خوب می‌دانیم این جزو تعالیم اسلام است که با زبان و تبیین باید مردم را با فضایل اخلاقی آشنا کرد و از منکرات دور نگه داشت. این به جای خود نو و درست! اما با شیوع منکرات و با تظاهر به آن باید مقابله کرد. اسلام مرتکب منکر را نصیحت و هدایت می‌کند، اما حد هم برای او می‌گذارد. با صرف زبان و توصیه نمی‌شود کاری کرد. قدرت نظام باید جلو سیر فحشا و فساد را بگیرد. اجازه ندهید که هوس‌های یک عده‌ای معدود و یک گروه کوچک و اندک در داخل جامعه موجب اغوای ذهن و فکر دختر و پسر جوان و مرد و زن مؤمنی شود که هیچ انگیزه فسادی ندارد.»
بدین‌ترتیب برای مواجهه درست با مسئله حجاب و پوشش بانوان در جامعه باید سیاست‌ها را بر ریل فرهنگ و قانون همزمان سوار کرد و هر دو را با قوت پیش برد، توجه و افراط در یکی از آن دو و غفلت از دیگری خطاست.
کارشناس ارشد فلسفه دین
