جوان آنلاین: اخبار مربوط به بستهشدن یک کسبوکار معروف بار دیگر بازی پانزی را به واژهای پرتکرار تبدیل کرده است. کوروش کمپانی که با تبلیغ شخصیتهای شناختهشده به سرعت جایش را میان مشتریان پیدا کرد و وعده تحویل تلفن همراه زیر قیمت بازار به مخاطبانش میداد، اکنون پلمب شده و مدیرانش متواری هستند.
در ترفند پانزی، به سرمایهگذاران، نرخ سود بالا با ریسک کم نوید داده میشود و شرکتهای راهانداز این بازی از طریق وجوه سرمایهگذاران جدید، مطالبات سرمایهگذاران قبلی را میپردازند. این نوع کسبوکارها که از افراد معروف برای تبلیغ خود استفاده میکنند، در کشورهای مختلفی وجود داشته و در کشور ما نیز سابقهای دیرینه دارند. با این حال اینگونه کسبوکارها ویژگیهای مشخصی دارند که میتواند به شناسایی سریع آنها کمک شایانی کند. جلوگیری از خسارات ناشی از اینگونه فعالیتها نیازمند تمهیداتی است که سرعت و قاطعیت عمل در صدر آنها قرار دارد.
سوء استفاده از خلاء نظارت دستگاهها
محمد کماسی استاد دانشگاه و کارشناس حوزه کسب و کار در این خصوص با اشاره به شم اقتصادی ایرانیان و علاقه مندی آنها به سرمایه گذاری به جوان آنلاین گفت: بر این اساس برخی از شرکتها از خلاء نظارت و مشکلات سوء استفاده کرده و اقدام به کلاهبرداریهای گسترده میکنند.
وی با اشاره به ویژگی بارز این نوع کلاهبرداریها گفت: این شرکتها عموما ایدههای جدید داشته و نرخ بازدهی بالا با ریسک کم را پیشنهاد میدهند و عموما در خصوص سرمایه گذاری و درآمد خود اطلاعات شفافی ارائه نمیهند. آنها برای تحریک احساسات از رسانه هایا افراد معتمد استفاده میکنند و عموما عمر فعالیت کوتاهی دارند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه در بسیاری از اصناف در حال حاضر نظارت حتی حداقلی نیز وجود دارد اظهار داشت: به عنوان مثال در صنف خوراکی شاهد هستیم که چند وقت یکبار مراجعاتی از سوی ماموران وزارت بهداشت یا اماکن و یا اصناف صورت میگیرد، اما متاسفانه در برخی از حوزهها این نظارت حداقلی نیز وجود ندارد که به همین دلیل هر از چند وقت یکبار با شرکتهایی همانند کمپانی کوروش مواجه میشویم.
کماسی در ادامه تصریح کرد: از این شرکتها کم نداشته ایم و گاهی در حوزه خودرو هستند و هم اکنون نیز در زمینه موبایل و در ادامه در بخشهای دیگر ظهور میکنند و باعث میشود که سرمایههای مردم یک شبه از بین رود و دولت نیز راهی ندارد جز اینکه بگوید شکایت کنید.
اخذ تعهدنامه از شرکتها شاید وقتی دیگر
این کارشناس حوزه کسب و کار ادامه داد: درس مهم مواجهه سایر کشورها با طرحهای پانزی این است که قبل از شتابگرفتن و بزرگشدن این گونه طرحها و به خطر افتادن سرمایهگذاران ناآگاه، هرچه سریعتر با نظارت کافی برای متوقف ساختن آنها باید اقدام کرد.
این استاد دانشگاه راهکار دوم را اخذ تعهدنامه از شرکتها عنوان کرد و گفت: این تعهدنامه آنها را موظف میکند که جوابگوی مردم باشند.
کماسی همچنین درباره نقش سلبریتیها در این گونه مسائل گفت: به طور کلی در تبلیغات هر شخصی آزاد است که محصولی را تبلیغ کند، اما این مساله به معنای آن نیست که آنها مقصر نیستند؛ چرا که به هر حال چهره شناخته شده آنها یک وظایفی را برای آنها ایجاب میکند که در برابر تبلیغاتی که میکنند حداقل تحقیق را داشته باشند.
هیچ ارزانی بی حکمت نیست!
محمدرضا نجفی منش، رئیس سابق کمیسیون کسب و کار اتاق بازرگانی نیز در این خصوص به جوان آنلاین گفت: مهمترین مساله در موضوعات این چنینی فرهنگ سازی است و اینکه مردم بدانند هیچ ارزانی بی حکمت نیست.
وی با بیان اینکه کار کلاهبردار شیادی است افزود: آنها از بی اطلاعی و طمع افراد سوء استفاده میکنند و با پیشنهادهای اغواکننده مردم را دچار خسارت میکندد؛ بنابراین باید به این نکته توجه داشته باشیم که اگر کالایی به عنوان مثال ۱۰ میلیون تومان است چرا باید شرکتی آن را ۵ میلیون تومان عرضه کند و بنابراین عدم اقبال مردم در این شرایط راه را بر کلاهبرداری میبندد.
نجفی منش با اشاره به نقش مهم تشکلها و اصناف در این خصوص گفت: تشکلها باید در این زمینه هشدارهای لازم و به موقع را بدهند و البته دولت نیز باید گوش شنوایی برای این هشدارها داشته باشد.
برخلاف تصور، بازی پانزی کلاهبرداری رایجی است و دامنگیر توسعهیافتهها نیز میشود؛ بنابراین مهمترین تمهیدات مقابله با این روش از کلاهبرداری متوقف ساختن شرکت در مراحل اولیه، افزایش نظارت و همچنین فرهنگ سازی است.