رفع مشكلات، سير همدان را جهاني مي كند

شرايط مناسب آب وهوايي دركنار حاصلخيزي زمين هاي همدان سبب شده تا اين منطقه يكي از مستعد ترين استانها در زمينه كشاورزي باشد.

دراين ميان كيفيت بالاي سیر همدان در بین مصرف‌کنندگان سبب شده تا این محصول ار شهرت خاصی برخوردار باشد، به طوري كه  به یکی از مهم تولیدکنندگان این محصول دركشور به شمار ‌رود.

با اين حال بي توجه به صنايع تبديلي وبسته بندي موجب شده تا توليد كنندگان سير در همدان نتوانند بهره لازم را از اين محصول ببرند.

موضوعي كه به گفته رئیس سازمان جهادکشاورزی استان همدان سبب شده تا در حال حاضرعليرغم وجود مشتري در خارج از كشور 50 درصد سیر تولیدی همدان مازاد شود.

موضوعي كه مي طلبد تا در اين زمينه به فكر چاره انديشي بود

******

سیرتوليدي درهمدان به لحاظ طعم و مزه برتری خاصی نسبت به سایر نقاط ايران دارد به طوري كه اين مهم موجب شده تادرحال حاضر حدود ۲۸۰۰ هکتار از اراضی استان زیر کشت سیررفته به طوري كه به طور متوسط سالانه ۴۰ هزار تن ازاين محصول در همدان برداشت مي شود.

معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی همدان با بیان اینکه سال گذشته 2117 هکتار سطح زیر کشت سیر بوده مي گويد: «سال گذشته 31 هزار تن تولید سیر داشتیم و امسال با 2800 هکتار سطح زیر کشت پیش‌بینی تولید بیش از 40 هزار تن سیر را داریم.»

محمد شهرام پرورش، صادرات سیر در سال گذشته را 3300 تن اعلام کرده ومي افزايد: «این میزان صادرات به ارزش 4.4 میلیون دلار بوده ضمن اینکه از 91 تا 95 صادرات سیر به صورت سالانه خوب بوده است.»

وی با اعلام اینکه همدان در سیر خشک رتبه نخست کشور را دارد ادامه مي دهد:« درحال حاضربیش از 70 درصد سیر کشور را تأمین می‌کنیم و امیدواریم امسال میزان سیر صادراتی بیشتر باشد و در تناوب محصوب کم آب بری است و زمینه مکانیزاسیون اقدامات در این راستا ایجاد شده و 60 درصد محصول به صورت مکانیزه کشت می‌شود.»

معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی همدان مي گويد:« برای ایجاد و راه اندازی کارگاه بسته بندی و سردخانه سیر در حال پیگیری هستیم ضمن اینکه نگهداری و بسته بندی سیر مهمتر از صنایع تبدیلی آن است، كه نياز است دراين زمينه اقدام جدي انجام پذيرد.»

به گفته وي، سیر هزینه تولید بالایی دارد ضمن اینکه سطح زیر کشت سیرتر در استان همدان 246 هکتار با عملکرد 25 تن در هکتار است و  پیش‌بینی شده از اراضی زیر کشت سیر تر 6 هزار و 225 تن سیر برداشت شود.

سیرهمدان در مسیر صادرات

 مرغوبیت بالا، طعم، بو و مزه منحصر به فرد سیر همدان مولفه های تاثیر گذاری هستند که مورد قبول ذائقه شهروندان کشورهای همسایه قرار گرفته و مسیر صادرات این محصول را هموار کرده است.

سیر خشک همدان با سابقه ای طولانی در بین مصرف کنندگان داخلی و خارجی، علاوه بر سبد خانوارها، در سبد خرید شرکت های تولید دارویی و بهداشتی قرار گرفته و به عنوان محصولی راهبردی در کشور مورد توجه مسئولان قرار دارد.
از طرف دیگر ماندگاری بالای سیر همدان به صورت خشک و قابلیت قابل توجه آن در مصارف صنایع تبدیلی و غذایی، جایگاه خاصی به این محصول در کشور داده است.
در همین چارچوب طعم، مزه و کیفیت منحصر به فرد سیر همدان موجب شده مزیت های ویژه ای برای رقابت این محصول در بازارهای تجاری، طب گیاهی و دارویی در جهان ایجاد شود و عراق، ترکیه، آسیای میانه و کشورهای حاشیه خلیج فارس مهمترین خریداران سیر همدان باشند.

 اين مهم موجب شد تا صادرات سیر در سال گذشته به  3300 تن برسد اين درحالي است كه این میزان صادرات به ارزش 4.4 میلیون دلار بوده ضمن اینکه از 91 تا 95 صادرات سیر به صورت سالانه خوب بوده است.

معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی همدان با اعلام اینکه همدان در سیر خشک رتبه نخست کشور را دارد مي گويد:« بیش از 70 درصد سیر کشور را تأمین می‌کنیم و امیدواریم امسال میزان سیر صادراتی بیشتر باشد و در تناوب محصوب کم آب بری است و زمینه مکانیزاسیون اقدامات در این راستا ایجاد شده و 60 درصد محصول به صورت مکانیزه کشت می‌شود.»

وی با اشاره به مقبولیت سیر همدان در بازار کشورهای همسایه  مي افزايد:« سال گذشته 2 هزار و 636 تن سیر خشک همدان به ارزش 3.1 میلیون دلار صادر شد و در چهار ماهه اول امسال نیز یکهزار و 223 تن محصول با ارزش 1.1 میلیون دلار صادر شده است.»
پرورش با بیان اینکه سیر سفید از ارقام سیر همدان است که در زمین های سبک و رسی شنی بهترین عملکرد را در شهرستان دارد، ادامه مي دهد:« استان همدان در کنار استان های مازندران، گیلان، زنجان، خوزستان، اصفهان و کرمان از عمده تولیدکنندگان سیر در کشور هستند.»
اين درحالي است كه سیر همدان به سایر استان ها صادر می شود و در تورشيجات و تولید سوسیس و کالباس کشور مورد استفاده قرار می گیرد.
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان همدان نيز با اشاره به خواصد دارويي اين محصول مي گويد: «تحقیقات پزشکی نشان داده است که سیر در کاهش فشار خون و افزایش گلبول سفید خون موثر است و این محصول می تواند بسیاری از انواع باکتری ها، برخی از ویروس ها، عفونت های قارچی و حتی انگل های روده ای را از بین ببرد.»
اين اظهارات درحالي است كه با توجه  به نقش موثر سیر در صنایع غذایی، دارویی و سلامت خانواده اين محصوبل با توجه به نوع کاشت، داشت و برداشت آن می تواند یکی از محصولات مهم کشور در سبد تولید محصولات کشاورزی و سبد خانوار قرار گیرد.
از طرفي با توجه به کم آب بر بودن این محصول ،واين مهم كه تولید سیراشتغالزایی بالایی دارد و یکی از ارقام مناسب برای تناوب و جایگزینی محصولاتی چون سیب زمینی است لذا مي تواند از تمامب جهات به سود توليد كنندگان باشد.

رتبه اول توليد سيردرآسيا

طبق آمار سال 2016 فائو، ایران رتبه 25 را در بین سایرکشورها در تولید سیر داشت و قاره آسیا رتبه اول را در جهان دارد.
مدیر صنایع تبدیلی کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان نیز با بیان اینکه واحدهای زیادی با حجم بالای مصرف سیر در استان وجود دارد،مي گويد:« سیر همدان تا حدود مشخصی در واحدهای ترشی و شوری استفاده می شود  با این وجود واحدی که به صورت تخصصی و عمده در زمینه فرآوری سیر کار کند، نداریم.»
محمدرضا شهسواری فرجاد مي افزايد: «با وجود اينكه حدود 100 واحد صنعتی از سیر در کنار سایر محصولاتشان استفاده می کنند با اين حال  این ماده غذایی به عنوان ماده اولیه اصلی مورد استفاده این صنایع قرار نمی گیرد.»
اين درحالي است كه  سه واحد در کنار فرآوری سیر در زمینه پوست کنی و آماده کردن سیر در منطقه بالای مریانج در شهرستان همدان فعالیت می کنندوسیر را حبه و به عبارتی صدفی کرده و آماده ارائه به واحدهای ترشی و شوری استان می کنند.
همچنین تعدادی از واحدها در زمینه انجماد سیر فعالیت و عمر ماندگاری این محصول را افزایش داده و برای عرضه به کارخانجات سوسیس و کالباس کشور اقدام می کنند.
سایر استان ها به ویژه گیلان از سیر همدان استفاده می کنند و چند واحد فرآوری در کشور به علت طعم و منحصر به فرد بودن این محصول، به صورت عمده مصرف کننده سیر همدان هستند.
مدیر صنایع تبدیلی کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان مي گويد:« یک بازار غیررسمی در بازار سیر همدان وجود دارد که تولیدکننده - صادرکننده بوده و بحث صادرات را به سایر کشورها انجام می دهد و محصولاتش را به مرزهای غربی و منطقه کردستان عراق می فرستد.»

شهسواری فرجاد مي افزايد:« یکی از کمبودهای صنایع تبدیلی این استان مربوط به محصول سیر است؛ چراکه سیر یکی از محصولات اصلی همدان به لحاظ کیفیت و کمیت است و ایجاب می کند که سرمایه گذاری مناسبی در این زمینه داشته باشیم.»
وی با بیان اینکه قرص سیر در بخش غذا داروها طبقه بندی می شود، ادامه مي دهد: «با توجه به ظرفیت های همدان، می توان تولید این محصول را در استان دنبال کرد و به نتایج خوبی دست یافت.»

اين درحالي است كه  با احداث صنایع فرآوری جدید می توان محصولات متنوع تری از سیر تولید کرد و این امر نیازمند سرمایه گذاران توانمند است.

فرآوری 11 هزار تن سیر در همدان

رئیس سازمان جهادکشاورزی استان همدان با اشاره به تولید 50 هزار تن سیر در این استان، از فرآوری 11 هزار و 400 تن از سیر تولیدی استان خبر مي دهد.

منصور رضوانی‌جلال با بیان اینکه در استان همدان 77 واحد تولید شوری و ترشی وجود دارد، مي گويد: «واحدهای شوری و ترشی سیر تولیدی استان را جذب می‌کنند به‌ طوری که 77 واحد با جذب 6000 تن مواد اولیه در استان همدان فعالیت دارند.»

وی با اشاره به وجود 3 واحد سورت و بسته‌بندی و نگهداری سیر در استان، مي افزايد:« 2 واحد بسته‌بندی سیر با ظرفیت 900 تن و یک واحد نگهداری و درجه‌بندی سیر با ظرفیت 4500 تن در استان وجود دارد.»

رضوانی‌جلال با بیان اینکه 50 درصد سیر تولیدی استان مازاد است، ادامه مي دهد:« در استان همدان ظرفیت خالی برای ایجاد واحدهای فرآوری سیر وجود دارد و سازمان جهادکشاورزی از اینگونه طرح‌ها حمایت می‌کند.»

اين درحالي است كه به گفته رئیس سازمان جهادکشاورزی استان همدان 25 درصد سیر تولیدی استان مصرف خانگی و تازه‌خوری دارد.

وي با اشاره به اينكه  در سالجاری 50 هزار تن سیر در استان همدان تولید شد که نسبت به سال گذشته 25 درصد افزایش داشته مي گويد: «سیر محصولی کم‌آب‌بر است و با توجه به اینکه قیمت آن در سال گذشته نسبتاً بالا بود، کشاورزان به سمت کشت این محصول روی آوردند به‌طوری که در شهرستان‌هایی مثل بهار و تویسرکان هم سیر کشت شده است.»