سرويس اقتصادی جوان آنلاين: عملکرد ضعیف وزارت جهادکشاورزی در کنترل بازار گوشت قرمز در سال گذشته و امسال موجب نارضایتی دامداران شده است، بهطوریکه بهرغم انباشت دام در دامداریها تولیدکنندگان و مصرفکنندگان همچنان متضرر میشوند و متولی بازار گوشت قرمز هنوز نتوانسته تدابیر ویژهای برای کنترل قیمت و تأمین گوشت در ماههای پایانی سال بیندیشد. این بههمریختگی و نابسامانی بازار و تصمیمگیریها در حالی است که براساس آمار در یک دهه اخیر حدود ۴۰درصد از واحدهای دامداری به تعطیلی کشانده شدند.
مرکز آمار ایران از افزایش ۷/ ۱ درصدی تعداد دام سبک کشور در پاییز امسال خبر داد و اعلام کرد تعداد دام سبک کشور به بیش از ۵۶ میلیون رأس رسیده است. طی هفتههای اخیر نیز انجمنها و اتحادیههای پرورش دام سبک و سنگین با اشاره به انباشت دام در دامداریها اعلام کردند که دامها خریدار ندارند و عرضه برای آنها به شدت افت کرده است، از این رو آزادسازی صادرات دام زنده را خواستار شدهاند. سال گذشته در اواخر پاییز، بازار به شدت با کمبود دام زنده مواجه شده بود، اما امسال به مدد پرورشدهندگان دام سبک و سنگین، تولید بالا رفته، اما سود آن به جیب دلالان میرود. بهعبارت دیگر متولیان بازار گوشت قرمز، همانطور که سال گذشته نتوانستند بازار را تنظیم کنند و کشور را به واردکننده بزرگ گوشت در منطقه تبدیل کردند، امسال نیز بهرغم فراوانی دام زنده، هیچ همت و برنامه مشخصی برای تنظیم بازار و ثبات قیمتها در ماههای پایانی سال ندارند. مختارعلی عباسی، رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهادکشاورزی نیز با بیان اینکه براساس برآوردهای انجام شده بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار رأس دام پرواری آماده عرضه در کل کشور وجود دارد، گفت: «یکی از پیشنهادات ما آزاد شدن صادرات به صورت محدود بوده است البته ما خودمان با این امر موافق نیستیم و، چون تشکلها درخواست دادهاند آن را به ستاد تنظیم بازار پیشنهاد کردیم، ولی با توجه به اینکه طی حدود دو ماه آینده تقاضا در کشور افزایش مییابد و بازار به تعادل میرسد این مسئله باعث کمبود و ایجاد مشکل میشود و تا بخواهیم آن را کنترل کنیم بازار تحت تأثیر قرار میگیرد.»
خوش به حال دلالان
همچنین سعید سلطانی سروستانی در گفتگو با مهر با اشاره به اینکه هنوز هیچ تصمیمی برای رفع انباشت دام در کشور اتخاذ نشده است، تصریح کرد: «در حال حاضر وضعیت بازار بهگونهای است که باید بگوییم خوش به حال دلالان؛ چون هم تولیدکننده ارزان میفروشد و هم مصرفکننده گران میخرد و در این میان هم فقط دلالان سود میکنند.»
وی با بیان اینکه در حال حاضر قیمت هر کیلوگرم گوساله زنده ۲۵ هزار تومان و گوسفند زنده ۳۶هزارتومان است، افزود: «در حال حاضر قیمت هر کیلوگرم گوشت گوساله برای مصرفکنندگان باید ۶۰ هزارتومان و گوشت گوسفند ۷۲ هزار تومان باشد که بعضاً این قیمتها در بازار رعایت نمیشود و گرانفروشی صورت میگیرد.»
تأمینکنندگان گوشت به دنبال سود آنی هستند
مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران با اشاره بر لزوم وجود تشکیلاتی که صفر تا ۱۰۰ اقدامات مربوط به تولید، بازار و توزیع گوشت را عهده دار باشد، گفت: «در هیچ کجای دنیا این مسئولیتها بر عهده دولت نیست و دولتها نمیتوانند در اجرای این مسئولیتها موفق عمل کنند؛ بنابراین باید امور را به بخش خصوصی واگذار کنند. تأمینکنندگان گوشت در حال حاضر که با انباشت دام در کشور مواجه هستیم، نباید فقط به فکر خودشان و خارجیها باشند؛ بلکه باید دامهای مازاد را خریداری و انباشت و در زمان مناسب به بازار عرضه کنند، اما سؤال اینجاست که چرا این کار را نمیکنند که در پاسخ باید گفت، چون آنها به دنبال سود خود بوده و البته سود آنی هم میخواهند.» وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه بهرهوری در وزن لاشه ۳۰درصد کمتر از متوسط جهانی است، افزود: «متوسط جهانی در این رابطه، عدد ۲۲ کیلوگرم است که در کشور ما این عدد ۱۷کیلوگرم است. با روشهای اصلاحی از جمله اصلاح تغذیه، میتوانیم به رقم متوسط جهانی دست یابیم و این توانایی را داریم.»
بازار را به ما بسپارید
سلطانی با اشاره به اینکه واردات گوشت قرمز در سال گذشته با ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی و الان با ارز نیمایی انجام میشد، نفعی برای مردم نداشته است، افزود: «سال گذشته حدود ۱۸۰هزار تن گوشت وارد کشور شد، اما متأسفانه مردم همچنان مجبور بودند با قیمت بالا این کالا را تهیه کنند و متوجه واردات گسترده آن نشدند، ضمن اینکه در این میان تنها تولیدکننده آسیب دید.»
وی تأکید کرد: «دولت برای یکسال به صورت آزمایشی تفاوت ریالی ارزی را که قرار است به واردات اختصاص دهد، صرف تولید داخل نماید و در مقابل، ما هم به دولتمردان اطمینان میدهیم که در این صورت با تلورانسی ۵ درصدی، نیاز کشور را در داخل تأمین کنیم؛ ضمن اینکه اگر نتوانستیم به این وعده عمل کنیم، دولت نیز طرح خود را متوقف و اقدام به واردات کند.» سلطانی با اشاره به واردات علوفه، دام زنده و گوشت قرمز برای تأمین نیاز داخل تصریح کرد: «با توجه به ظرفیتی که کشور دارد، ما باید یکی از این سه مورد را وارد کنیم نه همه آنها را که منجر به نابودی تولیدکننده شویم.»
وی با تأکید بر اینکه حداقل باید تولید داخل را نجات دهیم، افزود: «بعد از اجرای قانون هدفمندی یارانهها ۴۰ درصد واحدهای دامداری کشور تعطیل شد که اتفاق تأسفباری است.»