سرویس ایران جوان آنلاین: کاهش بارندگی‌ها در کنار مدیریت مصرف آب در کشاورزی موجب شده تا جهاد کشاورزی در سال‌های اخیر برای مقرون به صرفه بودن تولیدات کشاورزان، کشت محصولات کم آب‌بر و پرسود را به برخی از کشاورزان استان‌های کم آب پیشنهاد کند که در این میان می‌توان به استان قم به عنوان یکی از ده‌ها نمونه اشاره کرد. روز گذشته بود که معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی قم از افزایش کشت ارقام مرغوب ذرت علوفه‌ای به منظور پاسخگویی کامل به نیاز دامداران و مدیریت مصرف آب خبر داد، موضوعی که در صورت تحقق می‌تواند ضمن تأمین نیاز غذایی دام‌ها و رونق دامداری سود خوبی را نیز عایدکشاورزان کند.
کشاورزان و دامداران همواره به عنوان یکی از مهم‌ترین تولید کنندگان مواد غذایی از جایگاه ویژه‌ای در کشور برخوردارند موضوعی که می‌طلبد برای جلوگیری از واردات مشکلات پیش روی آن‌ها به طور جدی برداشته شود. در این میان قم به عنوان یکی از استان‌های گرم وخشک که تعداد قابل توجهی از بهره‌برداران کشاورزی و دامداری را به خود اختصاص داده است از جمله مناطقی است که در زمینه رفع نیاز‌های آن‌ها موفق شده تا گام اساسی بردارد. این منطقه با در اختیار داشتن ۴۶ صدم درصد، معادل ۱۰۴ هکتار از اراضی کشاورزی کشور، تأمین‌کننده ۵ و شش‌دهم درصد معادل ۸۵۰ هزار تن محصولات کشاورزی است.
کشت‌های جایگزین برای مدیریت آب
وقوع خشکسالی‌ها، در کنار کاهش آب‌های زیرزمینی از جمله دلایلی است که سبب شده تا مدیریت آب در سال‌های اخیر به شدت مورد توجه قرار بگیرد. این مهم موجب شده تا کاشت محصولاتی همچون، گل‌محمدی، پسته و کشت ذرت علوفه‌ای که نقش مهمی در تأمین خوراک دام و طیور را دارد در دستور کار قرار بگیرد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی قم با تأیید این مهم می‌گوید: «خشکسالی‌های اخیر و کاهش بارندگی‌های اخیر از جمله دلایلی است که موجب شده تا افزایش کشت محصولاتی همچون گل‌محمدی، پسته و ارقام مرغوب ذرت علوفه‌ای به منظور پاسخگویی کامل به نیاز کشاورزان و دامداران در دستور کار قرار بگیرد.» محمدعلی سلامی با اشاره به افزایش هزینه حمل این محصول از نقاط مختلف کشور به قم و کم آب‌بر بودن ذرت علوفه‌ای، کاشت و توسعه آن را در استان مقرون به صرفه دانسته و می‌افزاید: «مزارع یک هزار و ۵۰۰ هکتاری ذرت علوفه‌ای استان پاسخگوی همه نیاز استان نیست بنابر این به دنبال افزایش سطح زیر کشت این محصول هستیم.» وی با اشاره به این نکته که میزان این افزایش کشت در دست بررسی و مطالعه است، با اشاره به کشت نشائی این محصول ادامه می‌دهد: «این موضوع در راستای اجرای راهبر تغییر الگوی کشت صورت می‌گیرد که در نتیجه آن، علاوه بر کوتاه شدن دوران تولید محصول، مقاومت آن نیز در برابر تنش‌های محیطی افزایش می‌یابد.» وی با ابراز خرسندی از کیفیت ذرت علوفه‌ای تولید شده در قم به علت استفاده از بذر‌های مرغوب تصریح می‌کند: «در روش کشت‌نشائی، گیاه بیش از یک ماه به دور از آفات و با استفاده از آب کم در گلخانه رشد می‌کند و سپس به زمین کشاورزی منتقل می‌شود که این شیوه، کیفیت محصول را افزایش می‌دهد.»
از کشت پسته تا گل‌محمدی
صرفه اقتصادی نداشتن کشاورزی در استان‌ها می‌تواند به مهاجرت از روستا‌ها و کاهش شدید تولید محصولات و نیاز کشور به واردات شود، لذا در سال‌های اخیر جهادکشاورزی برنامه‌ریزی‌های مدونی برای رفع این معضل در استان‌های مختلف انجام داده است که به عنوان نمونه می‌توان به قم اشاره کرد. از آنجا که پسته محصولی با مصرف کم آب است در این راستا نیز بیش از ۱۷۰۰ هکتار از اراضی باغات کشت پسته انجام شده است، و علاوه بر آن کشت گل‌محمدی نیز که به عنوان یکی از محصولات کم آب‌خواه از محصولات پربازده در استان است به طوری که امسال بیش از ۱۰۰ هکتار گل‌محمدی کشت شد. در این میان، یکی از مهم‌ترین محور‌های اجرای سیاست‌های تغییر الگوی کشت در قم، استفاده از روش کشت گلخانه‌ای است که عملیات کشاورزی استان را در مسیر افزایش کمیت و کیفیت، متحول می‌کند، لذا این مهم به صورت جدی دنبال می‌شود. معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی قم در این رابطه می‌گوید: «استفاده از کشت‌های گلخانه‌ای موجب مصرف کم آب و افزایش درآمد کشاورزان از طریق بالابردن سطح تولید محصول می‌شود و به همین علت سازمان جهاد کشاورزی قم در نظر دارد سطح گلخانه‌های استان را افزایش دهد.» سلامی می‌افزاید: «کشت گلخانه‌ای، موجب مقاومت محصول در برابر تنش‌های محیطی همچون کم آبی و تغییرات ناگهانی دما می‌شود و از این نظر هیچ روش دیگری قابل مقایسه با کشت گلخانه‌ای نیست.»
