جوان آنلاین: مولفههای مختلفی برای رشد بازار سرمایه در سال جدید وجود دارد که یکی از مهمترین آنها صعود نرخ ارز است. با توجه به افزایش حدود ۲۰ تا ۲۵ درصدی نرخ دلار در چند هفته اخیر، یکی از گزارههای مهم برای رشد بازار سرمایه هم اکنون محقق شده است. با این حال با توجه به عدم تمایل بانک مرکزی به کاهش شکاف نرخ ارز نیمایی با بازار آزاد به نظر میرسد که این مساله یکی از موانع رشد قابل توجه بورس باشد.
مهمترین تهدید بازار سرمایه
همچنین موضوع تاثیرگذار دیگر برنامه بانک مرکزی برای افزایش نرخ سود بانکی است. در این خصوص بین کارشناسان نظرات متعددی وجود دارد. برخی معتقدند این نرخ ۱۸ تا ۲۰ درصد، برخی ۲۰ تا ۲۳ درصد، برخی ۲۳ تا ۲۵ درصد و عدهای از کارشناسان بیش از ۲۵ درصد را پیش بینی میکنند و به طور حتم هر چه میزان این نرخ بالاتر باشد به نفع بازار سرمایه نخواهد بود.
داوود حسنی کارشناس بازار سرمایه در این خصوص گفت: مهمترین تهدید بازار سرمایه افزایش نرخ بهره بدون ریسک به ۳۴ درصد است. وی با بیان اینکه این مورد میتواند به بورس در سال آینده ضربه بزند افزود:، اما در نگاه مقابل سیاست گذار هر زمان اراده کند میتواند با تغییر پارامترهای کلان اقتصاد بازار سرمایه را برای سرمایه گذاری جذاب کند، با در نظر گرفتن تمام موارد فوق، بازار سرمایه اکنون در کف خود قرار دارد و حداقل میتواند به اندازه تورم رشد داشته باشد و اگر دولت بخواهد میتواند رشد بسیار مطلوبی را در بورس ایجاد کند.
بازاری بدون حباب
واقعیت آن است که ارزندهترین بازار در اقتصاد ایران که همانند بازار سکه و طلا دچار حباب نشده، بازار سرمایه است، از لحاظ دلاری بورس ایران در کف قرار دارد و ارزش دلاری بورس به ۱۴۰ میلیارد دلار رسیده و از لحاظ نسبت پی برای نیز وضعیت بازار بسیار مناسب است. در این شرایط انتظار میرود که جهت گیری سیاستگذار در راستای اطمینان بخشی سهامداران باشد؛ موضوعی که البته سال گذشته شاهد آن نبودیم.
سیاستهای نامطمئن بورس تکرار نشود
هر چند بازار در سال ۱۴۰۲ شروع امیدوار کنندهای، اما متأسفانه پایان بورس در سال ۱۴۰۲ تلخ بود، مهمترین دلیل صعود بورس تا ۱۷ اردیبهشت عقب نشینی بانک مرکزی از تثبیت نرخ ارز نیما در قیمت ۲۸،۵۰۰ تومان بود که باعث هجوم نقدینگی به بازار سرمایه شد و تا ۱۷ اردیبهشت که نامه نرخ خوراک پتروشیمی منتشر شد شاخص تا ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد رشد کرد. ولی در ادامه که نزول بازار رخ داد سازمان بورس با ابلاغیههای جدید، کاهش حد نصاب سهام بادرآمد ثابت را از ۱۵ به ۱۰ درصد اعلام کرده که افزایش عرضهها را دامن زد. موضوع بعد ظهور اثرات منفی کسری بودجه و برداشتن دولت از خوراک و صنایع بود. مورد بعدی نیز که از اوایل مهر ماه اتفاق افتاد ریسک جنگ غزه و تنشهای بین المللی و ژئوپلوتیک بود که باعث شد شوک جدیدی به بازار وارد شود.
موضوع بعدی نیز تغییر قیمت فرمول بنزین پالایشیها بود که از دی ماه شروع شده و باعث کاهش ۲۰ همتی سود پالایشیها نیز شد، مورد بعدی که هم بسیار مهم بود و ضربه سختی به بورس زد افزایش نرخ بهره انتشار گواهی سپرده ۳۰ درصدی و سرکوب نرخ دلار نیما در نیمه دوم سال بود و این موارد باعث ریزش بورس شد.
نوسانات مثبت، اما اندک
کارشناسان پیش بینی میکنند بورس در سال جدید روندی همانند ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ را طی کند؛ یعنی رشدی آهسته همراه با ثبات نسبی. اما دلیل مهمی که مانع از این میشود که انتظار رشد بورس همانند ۹۸ و ۹۹ را نداشت به میزان جهش ارزی باز میگردد. به عقیده کارشناسان، دخالت مستقیم دولت در بازار ارز مانع افزایش بیش از حد قیمت دلار خواهد شد.
به نظر میرسد، اختلاف بالای قیمت دلار آزاد و نیما که اکنون به ۵۱ درصد رسیده است، جو بازار را متعادل نگه دارد تا این اختلاف جبران شود. قطعا بدون رشد دلار موثر بر شرکتها یعنی دلار نیما، کار بورس برای رشد سخت خواهد بود و نمیتواند از جو متعادل خود وارد فضای هیجانات مثبت شود.