جوان آنلاین: تعداد تاکسی‌های فرسوده، زیاد است و در جای‌جای شهر با دود سیاهی که از اگزوزشان بیرون می‌آید، به این طرف و آن طرف می‌روند. هر کدامشان خرج یک زندگی را می‌چرخاند، اما گاهی خرج و مخارج این تاکسی‌ها به قدری زیاد می‌شود که دیگر دخل و خرجشان با هم همخوانی ندارد. به همین دلیل است که تاکسی‌های فرسوده به بلای جان رانندگان، گاهی مسافران و البته به طور کلی شهر تبدیل شده‌اند. مشخص است که باید نوسازی این تاکسی‌ها سرعت بیشتری بگیرد، اما متأسفانه این کار به قدری کند پیش می‌رود که با وجود وعده‌های ماه‌های آینده نیز نتوانسته دردی از قشر تاکسیرانان و همچنین جامعه‌مان دوا کند. در این سال‌ها یا تاکسی نویی نبود که به دست رانندگان برسد یا اگر هم بود شرایط پرداخت مابه‌التفاوت تاکسی نو و فرسوده به گونه‌ای تعیین می‌شد که کمتر راننده‌ای از عهده پرداختش برمی‌آمد، حالا نیز وعده نوسازی تاکسی‌ها با تاکسی برقی داده می‌شود که آن هم به دلیل قیمت گرانش دغدغه‌های تازه‌ای را برای رانندگان تاکسی ایجاد کرده‌است. وقتی که آنها از عهده هزینه‌های گران تاکسی برقی برنیایند به ناچار با همان تاکسی‌های فرسوده‌شان در شهر تردد می‌کنند و عطای نوسازی خودرویشان را به لقای آن می‌بخشند!
مدت‌هاست که زمزمه نوسازی تاکسی‌های فرسوده با تاکسی‌های برقی به گوش می‌رسید. تصور عمده رانندگان تاکسی بر این بود که این بار شرایطی برایشان تعیین می‌شود که می‌توانند از عهده خرید آن بر بیایند، اما وقتی رقم تاکسی‌های برقی یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان اعلام شد، آنها فهمیدند که این تاکسی‌ها برای از ما بهتران تهیه شده‌است! بنابراین سؤالی که مطرح می‌شود این است که این تاکسی‌ها قرار است به دست کدام رانندگان برسد؟ رانندگانی که از قشر مرفه جامعه به حساب می‌آیند یا همه آن‌هایی که تا امروز با زور، صورتشان را با سیلی سرخ نگه داشته‌اند؟
گلایه تاکسی‌داران
نوسازی تاکسی‌های فرسوده از آن دست موضوعاتی است که هم برای تاکسی‌داران و هم برای مردم اهمیت زیادی دارد. برای تاکسی‌داران مهم است، چون وسیله کارشان است و با آن در شهر می‌چرخند تا درآمد کسب کنند و اگر این تاکسی، فرسوده و معیوب باشد، خرج زیادی بابت تعمیر روی دست‌شان می‌گذارد، برای مردم نیز مهم است، چراکه کیفیت ارائه خدمات به آنها، با نوسازی و کیفی‌سازی تاکسی در ارتباط است به همین دلیل باید برای این موضوع اهمیت زیادی قائل شود.
آقای رفیعی یکی از رانندگان تاکسی‌است که از فرسودگی خودرویش و اینکه نتوانسته آن را به خودروی نو تبدیل کند، گلایه دارد. او که این مسئله را از چشم سازمان تاکسیرانی می‌بیند، می‌گوید: «سازمان تاکسیرانی عملاً سازمان ما نیست، چراکه بیشتر قوانین و شرایطی که در نظر می‌گیرد، دردی از زندگی ما را دوا نمی‌کند. همین طرح نوسازی تاکسی‌ها در سال گذشته را طوری اجرا کردند که بیشتر همکارانم نتوانستند از عهده پرداخت پول و اقساط آن بربیایند. به نظر می‌رسد مسئولان و مدیرانی که درد تاکسی‌داران را درک می‌کنند باید به این سازمان بیایند.»
این راننده تاکسی درباره وعده‌های ورود تاکسی‌های برقی اینگونه توضیح می‌دهد: «یک روز برخی از مسئولان در باغ کتاب جمع شدند و از تاکسی‌های برقی فیروزه‌ای رنگ رونمایی کردند. عکس‌هایی هم گرفته و در رسانه‌های مختلف منتشر شد. تصور بر این بود که قرار است این تاکسی‌ها به زودی به دست رانندگان برسد، اما حالا نه‌تن‌ها خبری از تحویل آنها نیست و وعده‌اش را به چندین ماه دیگر داده‌اند که حتی قیمت آن را بیش از یک میلیارد تومان اعلام می‌کنند. خب اگر رانندگان تاکسی یک میلیارد تومان پول داشتند که تا امروز خودروهایشان را فرسوده نگه نمی‌داشتند!»
در این رابطه حسن سالک غلامی، مدیر انجمن صنفی تاکسیرانان نیز می‌گوید: «دراین وانفسای سختی درآمد، گذران معیشت و تورم کدام راننده تاکسی می‌تواند یک میلیارد و ۳۲۵ میلیون تومان را تأمین کند؟ گفته می‌شود که یک وام ۶۰۰ میلیون تومانی با باز پرداخت ۸ درصد و همچنین یک وام ۳۰۰ میلیون تومانی با بهره ۴ درصد که جمع پرداخت اقساط نیز به حدود ۱۷ میلیون تومان می‌رسد، این خودرو را تحویلمان می‌دهند. این در حالی است که باید هر کدام از رانندگان ۴۰۰ میلیون تومان هم پول نقد بپردازند. این پول و این اقساط چگونه و با منبع درآمد پرداخت شود؟»
او ادامه می‌دهد: «براساس قانون بایستی تسهیلات مناسبی در اختیار تاکسیرانان قرار گیرد تا بتواند نوسازی را تسریع بخشد، اما متأسفانه این‌ها در حد نوشته‌های روی کاغذ و همچنین حرف باقی مانده‌است. حال بعید است که اصلاً رانندگان تاکسی قادر به پرداخت این پول و اقساط تعیین شده‌باشند.»
چرا تاکسی‌های برقی در پایتخت تردد نمی‌کنند؟
سال گذشته زمزمه‌های واردات تاکسی‌های برقی به گوش می‌رسید، علت وارد نشدن تاکسی‌های برقی از سال گذشته تا امروز در خیابان‌های تهران چیست؟ عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران طی گفت‌وگویی در این رابطه اظهار داشته‌است: «قرار نبود این تاکسی‌ها الان وارد تهران شوند. طبق قراردادی که با شرکت تولیدکننده داریم، این خودرو‌ها باید در نیمه دوم سال وارد کشور بشوند.»
این در حالی است که اسفندماه سال گذشته از تعدادی خودروی چینی رونمایی شد، اما همین خودرو‌ها نیز همچنان مورد استفاده قرار نگرفته‌است. سخنگوی شهردار تهران در این رابطه نیز گفت: «این خودرو‌های چینی به صورت نمونه و در تعداد محدود (۳۰ خودروی برقی) رونمایی شدند که بیشتر برای تست و بررسی نهایی و بازدید مدیران در آیین رونمایی قرار داشتند. حتی نمونه‌هایی از این خودرو‌ها در باغ کتاب برای بازدید عموم مردم به نمایش گذاشته شد.».
اما نمایش خودرو‌هایی که حتی یکی از آنها در سطح شهر تردد نمی‌کند و قیمت سرسام‌آور آن نیز داغ دل رانندگان تاکسی را تازه خواهد کرد، چه سودی دارد؟ اینکه حدود ۴۰ میلیارد تومان تاکسی برقی در باغ کتاب در حال خاک خوردن باشد و هیچ‌کس از آنها استفاده نکند و بدتر اینکه وعده استفاده از آنها به نیمه دوم سال حواله داده می‌شود، چه دردی از جامعه را دوا خواهد کرد؟
این شرایط یادآور ماجرای ون‌تاکسی‌هایی است که سال گذشته رونمایی شد و در نهایت هیچ‌کدام از آنها به دست رانندگان تاکسی نرسید. ۶۳۰ ونی که قرار بود به دست رانندگان برسد، اما بعد‌ها با عنوان دلایل مختلفی، چون عدم واریز سهم دولت از آنها در طرح شاتل مورد استفاده قرار گرفت.
مسئولان به توسعه حمل و نقل عمومی اهمیت بیشتری دهند
قرار است تا پایان سال جاری، ۲۷هزار تاکسی برقی از سوی وزارت صمت و ۲۵ هزار تاکسی هم از طرف شهرداری تهران وارد شود، اما مهم‌تر از این اقدام، توجه به زیرساخت‌های آن است. در این رابطه مهرداد تقی‌زاده، کارشناس حمل و نقل و ترافیک به «جوان» می‌گوید: «خوب است که تاکسی‌های فرسوده با تاکسی‌های نوی برقی جایگزین شود، اما باید به سیستم شارژ آنها نیز توجه شود. اینکه سیستمی در دسترس با خدمات سریع باشد و دائماً کار کند و تعدادش نیز کافی باشد تا شاهد ایجاد صف‌های طولانی برای آن نباشیم، همانطور که پیش‌تر تجربه تلخی درباره پمپ‌های گاز داشتیم و رانندگان تاکسی را از صف چند ساعته کلافه می‌شدند.»
او ادامه می‌دهد: «طبق آخرین اظهارات مسئولان حدود ۱۰۰ ایستگاه شارژ خودروی برقی ایجاد شده که این عدد از نظر من بسیار کم است و کفاف شارژ برق تاکسی‌های برقی را که قرار است وارد شود، نمی‌دهد.»
او به اهمیت توسعه حمل و نقل عمومی در کشور‌های پیشرفته اشاره می‌کند و می‌گوید: «نگرش به موضوع حمل و نقل عمومی در دنیا با نگرش ما تفاوت زیادی دارد. در کشور ما به کرات و با افتخار از اضافه شدن ظرفیت تاکسی‌ها صحبت می‌شود، در صورتی که تاکسی دربست یا تاکسی اینترنتی که همانند یک خودروی شخصی و سواری عمل می‌کند، حمل و نقل عمومی محسوب نمی‌شود، حتی تاکسی اشتراکی مثل تاکسی‌های خطی و گردشی که چند نفر را سوار می‌کند نیز حمل و نقل نیمه عمومی محسوب می‌شود. این نکته مهمی است که در تمام کشور‌های پیشرفته بدان توجه می‌شود، بنابراین آنها سهم حمل و نقل عمومی خود را که شامل مترو و اتوبوس می‌شود، افزایش داده‌اند تا جایی که حتی سهم تاکسی در این کشور‌ها حدود ۲ تا ۴ درصد است، اما در کشور ما در برخی از شهر‌ها افتخار می‌شود به اینکه سهم تاکسی‌ها چند درصد اضافه‌تر شده‌است.»
تقی‌زاده می‌افزاید: «سهم تاکسی باید طوری باشد که به مرور زمان کم شود، البته این یک پیش نیازی دارد که مسئولان مربوطه باید همزمان با آن و حتی قبل از آن، حمل و نقل عمومی را یک سروسامانی بدهند، چراکه یکی از دلایلی که مردم به تاکسی پناه می‌برند، این است که حمل و نقل عمومی مناسب و مطلوبی وجود ندارد. حتی شهر تهران که هفت خط مترو دارد و ۱۰ خط بی‌آر‌تی دارد که بسیار کار ارزشمندی است، حداکثر ۵ درصد یک سیستم حمل و نقل عمومی مناسب را دارد، در صورتی که در شهر‌های پیشرفته دنیا می‌بینید که سهم حمل و نقل عمومی در شهر ۸۰ درصد است.»
این کارشناس حمل و نقل و ترافیک اظهار می‌دارد: «به طور کلی برقی‌شدن خودرو اگر زیرساخت‌ها به موقع فراهم شود و سازوکار ارائه تسهیلات به افراد نیز نظم داشته‌باشد می‌توان آن را اتفاق خوبی دانست، اما در کنار آن توجه به حمل و نقل عمومی و توسعه آن نیز اهمیت زیادی دارد که مسئولان باید توجه ویژه‌ای بدان داشته باشند.»
