قرارگرفتن استان قم در میان شهرهای تهران و اصفهان و اهمیت زیارتی و سیاحتی این شهر سبب شد تا مسیر اولین قطار تندرو کشور که این دو استان را به هم متصل میکند از این منطقه عبورکند، با این حال اختلاف بر سر سه مسیر پیشنهادی برای ایجاد این خطوط عبوری از قم و بیجواب ماندن انتخاب مسیر اصلی باعث شد تا با وجود سرمایهگذاری برای آن، این خط راهآهن در ایستگاه قم معطل بماند. این مهم موجب شد تا روز گذشته معاون معماری و شهرسازی شهردار قم در مورد علت متوقف شدن کار بگوید: «از آنجا که تاکنون هیچ مکاتبه رسمی از سوی وزارت راه و شهرسازی و نهادهای تابعه در خصوص مسیر عبور قطار سریعالسیر از قم با شهرداری نشده است، لذا با تجهیز کارگاه موافقت نکردهایم.»
اهمیت تردد مسافران خصوصاً زائران حرم مطهر حضرت معصومه (س) در میان دو استان تهران و اصفهان که هرکدام به علت جاذبههای خود یکی از پرترددترین مسیرها هستند موجب شد تا چند سال پیش ساخت قطار تندرو تهران- قم - اصفهان به عنوان اولین مسیر قطارهای تندروی کشور در دستور کار وزارت راه قرار گیرد. این مهم موجب شد تا وزیر راه و شهرسازی سابق راهآهن سریعالسیر تهران - قم - اصفهان را نخستین پروژه راهآهن سریعالسیری بداند که وارد ایران شده است. پس از توافق برجام، پروژه راهآهن سریعالسیر تهران - قم - اصفهان عملیاتی و چینیها نیز وارد آن شدند و پس از گشایش اسناد اعتباری با توجه به افزایش طول مسیر و تعداد ایستگاهها، در بخش اول قرارداد ۲۲ میلیارد دلار برای این پروژه درنظر گرفته شد. همچنین با توجه به یکپارچگی در حمل و نقل درون و برون شهری قرار شد در طراحیهای جدید پس از انتقال ایستگاههای واقع در خارج از شهر به داخل شهر، ایستگاههای مورد نظر به وسیله مترو با ایستگاههای متروی داخل شهرهای قم و اصفهان تلفیق شود. طبق برنامهریزیهای انجام گرفته، مشاور مادَر این پروژه یک شرکت ایرانی و ایتالیایی انتخاب و قرار شد یک شرکت مشاور چینی با قرارگاه خاتم الانبیاء به عنوان پیمانکار همکاری کنند.
تأخیر در ایجاد پروژه
از آنجا که ساخت و راهاندازی قطار سریعالسیر تهران- قم- اصفهان جزو طرحهای اولویتدار کشوراست، لذا این مهم موجب شد تا ۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار منابع لازم از طریق فاینانس تهیه و قرار بر این شود تا در دولت دوازدهم این پروژه ملی تکمیل گردد. از آنجایی که استان قم یکی از مهمترین مسیرهای راهآهن تندرو میان تهران و اصفهان به شمار میرود، لذا این مهم باعث شد برای تکمیل هرچه بیشتر این طرح مسیر محل عبور درقم مشخص شود.
معاون معماری و شهرسازی شهردار قم در تأیید این موضوع و مشکلات پیشروی اجرای این طرح میگوید: «مطالعات مختلفی در خصوص این پروژه از سوی اداره کل راه و شهرسازی و وزارت راه صورت گرفته است و با توجه به نحوه عبور قطار از شهر قم، مسیرهای مختلفی تعیین شده بود.» غلامرضا جانقربان میافزاید: «درحالی که قرار است این طرح به صورت ویژه و تا پایان دولت دوازدهم اجرایی شود، اما تاکنون هیچ مکاتبه رسمی از سوی وزارت راه و شهرسازی و نهادهای تابعه در خصوص مسیر عبور قطار سریعالسیر از قم با شهرداری نشده است.»
وی ادامه میدهد: «در شرایطی که اخیراً اداره کل راه و شهرسازی برحسب درخواست مجری طرح، درخواست تجهیز کارگاه در مسیر پروژه را داشته است که این مسیر تاکنون به صورت رسمی به عنوان گزینه نهایی اجرای پروژه، به مدیریت شهری ابلاغ نشده، بنابراین با این موضوع موافقت نشده است.» طبق بررسیها قرار است مسیر قطار از تهران، اتوبان امیرکبیر را قطع کرده و پس از عبور از بلوار خلیج فارس و شهرک قائم، بلوار پیامبر اعظم را نیز قطع کرده و نهایتاً از مسیر کوه دوبرادران و پردیسان به سمت اصفهان حرکت کند. با این وجود هنوز اسناد تصویب این مسیر به شهرداری اعلام نشده و هیچ جزئیاتی درخصوص نحوه اجرا از جمله مقاطع پروژه و نوع اجرا در اختیار شهرداری قرار نگرفته است. معاون معماری و شهرسازی شهردار قم با تأیید این موضوع میگوید: «طی دو مرحله مکاتبه با ادارهکل شهرسازی، درخواست اسناد پروژه را داشتیم که تا امروز جز یک پلان در حد فاز صفر به شهرداری هیچ مدرک و سندی ارائه نشده است.» جانقربان میافزاید: «به همین خاطر برای حفظ حقوق عامه مردم قم، شهرداری تاکنون با تجهیز کارگاه این پروژه در شهر قم موافقت نکرده است؛ به محض اینکه اسناد مورد درخواست شهرداری از طریق اداره کل راه و شهرسازی به ما ابلاغ شود در نخستین فرصت بررسی صورت میگیرد و پاسخ داده میشود.»