سرويس ايران جوان آنلاين: در میان حوادث غیرمترقبه شاید زلزله ترسناکترین آنها باشد. اتفاقی که بدون خبر کردن میآید و خرابیهای بیشماری روی دست انسانها میگذارد. شاید یکی از دلایل مخوف بودن زلزله، مشخص نبودن زمان وقوع آن باشد. اما به هرحال این یک حقیقت است که اکثر مناطق ایران مستعد وقوع زلزلهاند. البرز هم از این امر مستثنی نیست. موضوعی که میتواند زنگ خطری برای حوادث بعدی در این استان باشد. در کنار این موضوع سه بحران سیل، خشکسالی و آلودگی هوا از عواملی هستند که بهشدت استان البرز را تهدید میکنند. این مسئله موجب شد تا مدیرکل مدیریت بحران استان البرز با تأیید این معضلات از مدیران شهری بخواهد تا برای حل آنها برنامههای ویژهای را در نظر بگیرند.
نزدیکی به پایتخت و سیل مهاجرت سالهای اخیر به البرز به عنوان نزدیکترین استان به پایتخت سبب شده تا این منطقه جمعیت بسیاری را به سوی خود جلب کند؛ موضوعی که موجب شده تا روزبهروز بر میزان آلودگیهای ناشی از تردد شهروندان که اغلب با خودروهای تکسرنشین سفر میکنند، افزوده شود. در کنار این موضوع، وقوع سیلابها و خشکسالیها و از همه مهمتر قرار گرفتن این استان روی گسلها سبب شده تا همواره شهروندان ساکن در مناطق مختلف البرز با تهدید جدی روبهروشوند؛ موضوعی که میطلبد برای رفع آن که به کاهش تلفات ناشی از این حوادث منجر میشود اقدام جدی صورت بگیرد.
۴ بحران خطرناک در البرز
شرایط موجود در استان البرز سبب شده تا کارشناسان چهار بحران اصلی زلزله، سیل، خشکسالی و آلودگی هوا را از مهمترین چالشهای مدیران شهری در این استان برشمرند و برای کاهش تلفات ناشی از آنها خواستار برنامهریزی مدون باشند. مدیرکل مدیریت بحران استان البرز با تأیید این تهدیدات میگوید: «چهار بحران اصلی استان البرز، شامل زلزله، سیل، خشکسالی و آلودگی هواست که نگاه ویژه مدیران شهری را میطلبد.» مهدی مهرور میافزاید: «به گفته کارشناسان هر ۱۵۰ سال یک زمینلرزه در گسل شمالی و جنوبی البرز رخ داده است، اما آخرین زلزله در این منطقه سال گذشته با شدت ۲/ ۵ ریشتر پس از ۱۷۰ سال رخ داد؛ این زنگ خطری برای حوادث بعدی است.» این اظهارات در حالی است که بررسیها نشان میدهد، از ۳۱ حادثه طبیعی که در ایران اتفاق میافتد احتمال وقوع ۲۱ مورد در البرز وجود دارد؛ موضوعی که میطلبد تا در حوزههای نظارتی و نظام مهندسی بیشترین دقت و توجه انجام شود. از آنجا که در سالهای اخیر یکی از اولویتها پیشگیری و پیشبینی است در این زمینه نیاز به برنامهریزی مدون وجود دارد؛ چراکه هزینه کردن در این حوزه باعث جلوگیری از خسارات چند میلیاردی میشود. در این میان قسمتی از پیشبینی و پیشگیری مربوط به آموزش صحیح، کارشناسیشده و کاربردی است، به همین دلیل تا کنون اقداماتی در راستای آموزشهای فراگیر انجام گرفته است. مجموعه ۳ میلیونی استان البرز و کلانشهری مثل کرج با ۱۰ منطقه شهرداری که هرکدام حال و هوا و سازههای مختلفی دارد نگاه ویژهای را میطلبد، لذا این مهم موجب شده تا برای هر یک از این مجموعهها برنامهریزی خاصی تعریف شود. از آنجا که البرز دارای ۳۵۵ روستاست لذا با اقدامات زیرساختی و پیشگیرانه میتوان از ظرفیت دهیاران آموزشدیده به عنوان یک امدادگر، یک کانون امداد و یک مرکز امداد روستایی استفاده کرد. علاوه بر آن البرز دارای ۱۷ شهر است و یکی از اولین استانهایی است که ستاد بحران را در شهرداریها و در قالب چهار کارگروه تشکیل داده که یکی از مهمترین مباحث این کارگروههای تخصصی، زلزله است، لذا با استفاده از این ظرفیتها میتوان کارهای قابل توجهی در زمینه ایمنی و کاهش تلفات انجام داد. با توجه به اینکه استان روی گسل زلزله شمالی و جنوبی البرز قرار دارد بعد از وقوع زلزله حدود ۴۰درصد از ساختمانهای کرج بیش از ۶۰ درصد آسیب میبینند و ۲۰ درصد آنها نیز به طور کامل فرو میریزند. بر این اساس باید مطالعات لازم برای شناسایی ساختار آسیبپذیر شهر صورت بگیرد تا بر اساس آن بتوان برای کاهش خسارات ناشی از زلزله اقدامات لازم را انجام داد.
عضو پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی ایران با تأیید این موضوع میگوید: «لذا این مهم میطلبد تا برای مدیریت قبل، هنگام و بعد از زلزله در کرج فکری به حال اسکان موقت شهروندان، بازگشایی راههای شریانی برای خدماترسانی به مجروحان و مصدومان احتمالی و... انجام گیرد.» محمدرضا قائممقامیان میافزاید: «باید برای جلوگیری از کاهش خسارات ناشی از وقوع زلزله، بانک اطلاعاتی از ساختمانهای شهر تهیه شود تا نسبت به ایمنسازی ساختمانهای فاقد ایمنی اقدامات لازم صورت بگیرد. بر مبنای مطالعات صورت گرفته باید به گونهای عمل کنیم که ساختمانهای مهم مثل بیمارستانها، مدارس، آتشنشانی و... روی گسل احداث نشوند.»