جوان آنلاین: خانه‌تکانی یک رسم شیرین است که اگر توأم با دقت نباشد، تلخ خواهد شد. از مهم‌ترین حوادث و مشکلات خانه‌تکانی می‌توان به درد‌های اسکلتی عضلانی مانند کتف‌درد، گردن‌درد، کمردرد، مسمومیت‌ها و عوارض ریوی مانند تنگی نفس و آسم، بیماری‌های پوستی، سوزش و خارش پوست دست، سقوط از بلندی شامل نردبان، پشت بام و لیزخوردن و برق‌گرفتگی اشاره کرد.
متأسفانه در آستانه نوروز شاهد مسمومیت‌هایی عجیب در جریان خانه‌تکانی و نظافت منازل هستیم. در این میان برخی رعایت نکات ایمنی می‌تواند ساده‌ترین راه‌حل باشد، از جمله اینکه خانم‌ها و آقایان، لطفاً از شست‌وشوی پرده، کف آشپزخانه، حمام و ... که آلوده به مواد روغنی باشند، از طریق مواد سریع‌الاشتعال جداً خودداری کنید.
همچنین از ریختن مواد قابل اشتعال در چاه‌های فاضلاب، دستشویی، توالت و ... جداً خودداری کنید چراکه در اثر ریزش این گونه مواد در محیط خانه احتمال انفجار و آتش‌سوزی بسیار است.
در زمان جابه‌جایی لوازم خانگی بالاخص اجاق گاز، احتیاط بیشتری کنید و تمامی اتصالات مربوط به گاز اعم از شهری و کپسول را از طریق آب و صابون چک کنید تا از عدم‌نشتی آن‌ها مطمئن شوید، ضمناً شیلنگ‌های فرسوده انتقال گاز را حتماً تعویض کنید.
به صورت کلی از مهم‌ترین حوادث و مشکلات خانه‌تکانی می‌توان به درد‌های اسکلتی عضلانی مانند کتف‌درد، گردن‌درد، کمردرد، مسمومیت‌ها و عوارض ریوی مانند تنگی نفس و آسم، بیماری‌های پوستی، سوزش و خارش پوست دست، سقوط از بلندی شامل نردبان، پشت‌بام و لیزخوردن و برق‌گرفتگی اشاره کرد.
خانم‌ها و آقایان، قبل از استفاده از مواد شیمیایی شوینده، پنجره‌ها را باز کنید، زیرا بخار‌های متصاعد‌شده از آن، برای افراد دارای حساسیت، آسم، تنگی‌نفس و بیماری‌های قلب و حتی سردرد‌های میگرنی، خطر مضاعف دارد. همچنین درگیر تبلیغات تولیدکننده‌ها نشوید که فلان ماده شوینده حساسیت‌زا نیست. بی‌بوبودن شوینده‌ها به معنی فاقد مواد حساسیت‌زا در شوینده‌ها نیست، پس در میزان استفاده از آن دقت کنید.
رعایت نکات کوچک، اما مهم می‌تواند سنت خانه‌تکانی را شیرین کند و همه اعضای خانواده از تمیزی لذت ببرند و از سوی دیگر کم‌توجهی به رعایت نکات ایمنی یک عمر پشیمانی به بار می‌آورد.
برای نظافت خانه برنامه ادواری لازم است
یک کارشناس بهداشت و سلامت معتقد است: کمتر رسانه‌ای به چنین مواردی در شرایط فعلی می‌پردازد، در حالی که درگیری‌های ایمنی و نکات بهداشتی در جریان روز‌های منتهی به عید بسیار بااهمیت بوده و اتفاقاً باید بیش از هر زمانی به آن پرداخته شود.
محمدعلی باقری با اشاره به اینکه بهداشت محیط خانواده از جمله مواردی است که بسیار کم به آن پرداخته می‌شود، به «جوان» می‌گوید: بهداشت محیط خانواده شامل تغذیه، سلامت روان محیط خانواده، سلامت فضا و تجهیزات مورد استفاده و بهداشت شخصی و جمعی افراد خانواده است.
این کارشناس سلامت با ورود به موضوع بهداشت جمعی و نظافت خانه می‌گوید: بهداشت تجهیزات خانه یعنی همانگونه که نظافت بیرون از خانه برای ما مهم است در خانه باید چندین برابر قابل اهمیت باشد.
وی می‌افزاید: همه خانواده‌ها برای انتخاب رستوران یا حتی خرید وسایل مکانی را انتخاب می‌کنند که آراسته و تمیز باشد و هیچ کس از مکان یا مغازه آلوده حتی یک مواد شوینده نمی‌خرد، در حالی که حالا ما داریم درباره خانه و محیطی صحبت کنیم که باید از هر جایی تمیزتر باشد.
وی معتقد است: بهداشت خانه باید به صورت ادواری صورت گیرد، یعنی در طول سال به صورت مداوم این نظافت انجام شود، به این معنی که صرف تمیزی برای میهمان نباید باشد و اعضای خانواده باید ابتدا برای خود اهمیت قائل شوند و درگیر افراط و تفریط نشوند.
باقری می‌گوید: بسیاری از افراد خود را خدمه میهمان می‌دانند و برای آمدن یک میهمان نظافت می‌کنند، در حالی که این تمیزی و نظافت باید برای محیط خانواده و رسیدن به آرامش صورت گیرد.
این کارشناس بهداشتی بیان می‌کند: متأسفانه برخی خانم‌ها دچار افراط و تفریط می‌شوند و در نظافت به حدی پیش می‌روند که خود را از پا می‌اندازند، به خصوص در زمان عید که با کار‌های وسواس‌گونه فلسفه خانه‌تکانی را به حاشیه می‌برند.
باقری بیان می‌کند: خانه‌تکانی باید به صورت ادواری صورت گیرد تا در روز‌های منتهی به عید کار دشوار و سنگین نشود. اگر نظافت جا بیفتد، هر کس در محیط خانه می‌داند باید گوشه‌ای از کار را بگیرد و نقش مؤثری ایفا کند. اگر این نظافت ماهانه یا فصلی انجام شود، سنگین نخواهد شد و یک ماه منتهی به عید دشواری نخواهد داشت، بنابراین برای آقایان هم کار محال و تحمل‌ناپذیری نیست.
وی در توضیح نکات ریز بهداشتی می‌افزاید: قسمت‌هایی مثل آشپزخانه و سرویس بهداشتی و اتاق خواب باید به صورت برنامه‌ریزی‌شده تمیز شود و همه را یک جا به‌هم نریزیم. برخی مکان‌ها مثل آشپزخانه نیاز به نظافت بیشتر و منظم‌تری دارد و هر فصل باید تمیز شود.
حمام و سرویس بهداشتی باید در هفته چندین بار تمیز شوند و اتاق خواب‌ها نیز باید به صورت ماهانه مفصل غبارروبی شوند. در واقع اشتباه این است که سالانه خانه‌تکانی کنیم، در حالی که اگر این تمیزی و نظافت ماهانه صورت گیرد، هم کار سبک‌تر است و هم بهداشت محیط خانواده رعایت شده است.
این کارشناس بهداشتی بیان می‌کند: روی بالشت‌ها و ملحفه‌ها و روتختی‌ها باید ماهانه چندین بار مورد شست‌وشو قرار گیرد، در حالی که متأسفانه ما درگیر ظواهر هستیم و دائماً تابلو، مجسمه و میز را تمیز کنیم، اتفاقاً نظافت و تمیزی در جزئیات مهم است و همین جزئیات به دلیل بهداشت جسمی و روحی باید در طول سال مکرر صورت گیرد تا در روز‌های منتهی به سال سنگین و دشوار نشود.
وی در توصیه به بانوان ایرانی در آستانه سال جدید در بحث خانه‌تکانی می‌گوید: یکی از بدترین فجایع منتهی به عید مخلوط کردن مواد ضدعفونی با یکدیگر است، در حالی که خانم‌ها حساسیت بیشتری نسبت به آقایان دارند و باید در این زمینه دقت بیشتری کنند. بیشترین توصیه ما به خانم‌ها این است که روی نکات ایمنی دقت کنند و حتی در خرید شوینده دقت به خرج دهند و به قیمت نظافت و تمیزی ریه‌ها و پوست خود را قربانی نکنند.
