در سی و پنجمین نشست شنبههای انقلاب که روزگذشته با موضوع علم و نخبگان در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد، به استناد آمارهای عرصههای علم و فناوری و با اتکا به ظرفیتهای دانشگاهی و نخبگی، جایگاه کشورمان بسیار نزدیک به مرجعیت علمی جهان ارزیابی شد.
محمدرضا مخبر دزفولی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی روزگذشته در ادامه سری نشستهای شنبههای انقلاب با موضوع علم و نخبگان گفت: مجموعه علمی کشور در سال ۵۷، ۲۲۳مرکز آموزش عالی داشت که تنها ۲۷الی ۲۸دانشگاه آن جامع بود، اما امروز ۲هزار و ۸۰۰ مرکز آموزش عالی داریم که از این تعداد ۲۰۰ دانشگاه آن جامع است.
وی ادامه داد: در سال ۲۰۱۸، ۱۸ دانشگاه ما جزو برترین دانشگاههای دنیا قرار گرفتهاند و قبل از انقلاب یک دانشگاه ما نیز این ویژگی را نداشت.
مخبر دزفولی ادامه داد: میانگین مهاجرت دانشجویان در دنیا ۳تا ۴درصد است، در حالی که در کشور ما نرخ مهاجرت دانشجویان حدود یک درصد است. وی یادآور شد: اکنون دانشجویان برتر ما در دانشگاههای داخل درس میخوانند که از این تعداد تنها یک درصد در خارج هستند، آن هم در ۱۰ دانشگاه برتر دنیا تحصیل میکنند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به المپیادهای علمی بعد از انقلاب اشاره کرد و گفت: مدالهای دانشجویان ما در المپیادهای علمی بعد از انقلاب به ۶۶۹مدال رسیده است و اکنون ما جزو ۱۰کشور اول دنیا در المپیاد علمی هستیم و کشور ما در زمینه پرتاب ماهواره رتبه هشتم جهان را دارد. وی در ادامه افزود: ایران جزو ۱۳کشور دارنده چرخه کامل سوخت هستهای است و همچنین رتبه ۱۵ دنیا را در دانش فناوری سلولهای بنیادی دارد و ارزش دلاری صادرات فنی و مهندسی ایران بالغ بر ۴میلیارد دلار است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: در حال حاضر ما ۹۰هزار عضو هیئت علمی داریم، در حالی که قبل از انقلاب تعداد اعضای هیئت علمی ما بسیار کم بود. در سال ۵۷ حدود ۱۷۵هزار دانشجو حضور داشتند که اکنون تعداد دانشجویان به بیش از ۴ میلیون رسیده است.
مخبر دزفولی به بحث اشتغال دانشآموختگان اشاره کرد و گفت: ما در این زمینه با چالشهایی روبهرو هستیم. ۱۹درصد فارغالتحصیلان ما در دسترسی به شغل با مشکل مواجه هستند و این بیکاری در دانشجویان لیسانس ۱۹درصد، در دانشجویان فوقلیسانس ۱۵درصد و در دانشجویان دکتری ۲درصد است و فارغالتحصیلان لیسانس بیشترین میزان بیکاری را دارند.
وی به دانشگاههای علوم پزشکی اشاره کرد و گفت: ۶۵دانشگاه علوم پزشکی در حال حاضر فعالیت میکنند که ۱۹۰ هزار دانشجو، ۱۸هزار عضو هیئت علمی متخصص، ۲۵۰ بیمارستان آموزشی و انجمنهای علمی پزشکی دارند. همچنین سهم ایران از کل کمیت تولید علم دنیا حدود ۲درصد و سهم ایران از مقالات یک درصد دنیا، ۹/۲ درصد است. دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه به دیگر دستاوردهای علمی ایران اشاره کرد و گفت: در فیزیک در منطقه اول و در جهان یازدهم، در کامپیوتر رتبه قابل قبولی داریم و رتبه ما چهارم است. در نجوم و اخترشناسی نیز رتبههای قابل قبولی داریم ولی در زیستشناسی از رتبههای قابل قبول فاصله داریم و در شیمی جایگاه خوبی داریم، جایگاه ما سوم است. وی در ادامه گفت: رتبه ایران در فناوری نانو ۴، زیستفناوری ۱۱، سلولهای بنیادی ۱۵، هوافضا ۱۵ و دریایی شش دنیاست.
مخبر دزفولی گفت: شرکتهای دانشبنیان ما در عرصه نانو سالگذشته ۱۴۰۰میلیارد تومان فروش داشتهاند.
در ادامه این نشست محمدمهدی نژادنوری، معاون پژوهشی اسبق وزارت علوم گفت: بانوان هیئت علمی قبل از انقلاب ۱۰۰نفر بودند که در سال ۹۶ این تعداد به ۲۱هزار نفر افزایش یافت که نشاندهنده ۲۱۰ برابر رشد است.
وی افزود: تعداد دانشآموختگان زن از ۶درصد در سال ۵۷ به ۴۵درصد رسیده است و هماکنون ۷/۲۲ درصد زنان ایرانی دارای تحصیلات تکمیلی هستند. همچنین کسب رتبه ۲۱ جهان در مقالات علمی کیفی پراستناد جهان از افتخارات نظام علمی جمهوری اسلامی ایران است. همچنین هیئت علمی زنان قبل از انقلاب ۱۰۰ نفر بودهاند که در سال ۹۶ به ۲۱هزار نفر افزایش یافته که ۲۱۰ برابر رشد داشته است.
معاون پژوهشی سابق وزارت علوم به ۲۰دستاورد علمی و فناوری طی ۴۰سال گذشته اشاره کرد و گفت: ما در حوزه دستاوردهای دفاعی جزو قدرتهای برتر نظامی دنیا هستیم و در حوزه فضایی همه اجزای فضایی را خودمان میسازیم. در حوزههای هوایی، هستهای، دریایی، زیستی و فناوری دستاوردهای بسیار خوبی داشتهایم و ۳۸۰میلیارد تومان از فروش محصولات نانویی، درآمد داشتهایم. مهدینژادنوری ادامه داد: در زمینه سلامت، لیزر، انرژی، کشاورزی، فناوری اطلاعات، فناوری نرم، آب و فاضلاب، صنایع معادن، محیط زیست، عمران و شهرسازی و توربین و نیروگاهسازی دستاوردهای بسیار خوبی طی این ۴۰ سال داشتهایم.