کد خبر: 1210596
تاریخ انتشار: ۲۷ دی ۱۴۰۲ - ۰۳:۴۰
نظر و گذری بر «تاریخ شفاهی مسجد هدایت»
«مسجد هدایت به عنوان یکی از کانون‌های مبارزه سیاسی - مکتبی، سابقه‌ای ممتد و مستمر در بیدارگری و جنبش اجتماعی مردم ایران دارد. اهمیت مسجد هدایت به واسطه امام جماعت آن، یعنی آیت‌الله سیدمحمود طالقانی بوده است
احمدرضا صدری

جوان آنلاین: اثری که هم‌اینک در معرفی آن سخن می‌رود به بررسی کارنامه مسجد هدایت تهران در دوره امامت جماعت زنده‌یاد آیت‌الله سید محمود طالقانی پرداخته است. این پژوهش از سوی جلیل امجدی انجام شده و مرکز اسناد انقلاب اسلامی به انتشار آن همت گماشته است. تارنمای ناشر در معرفی این کتاب به نکات ذیل اشارت برده است:
«مسجد هدایت به عنوان یکی از کانون‌های مبارزه سیاسی - مکتبی، سابقه‌ای ممتد و مستمر در بیدارگری و جنبش اجتماعی مردم ایران دارد. اهمیت مسجد هدایت به واسطه امام جماعت آن، یعنی آیت‌الله سیدمحمود طالقانی بوده است. طالقانی زمانی امامت جماعت مسجد هدایت را عهده‌دار شد که این مکان تکیه‌ای بیش نبود و تنها در ایام محرم گشوده و مراسم سوگواری در آن برگزار می‌شد. واقع شدن مسجد هدایت در مجاورت سینما پارک در خیابان استامبول و نزدیکی به لاله‌زار که یکی از مراکز تجمع و تفریح مردم آن روز تهران بود، از دلایل انتخاب این مکان به عنوان پایگاهی برای مبارزه و آموزش و اشاعه فرهنگ انقلابی- اسلامی به شمار می‌رفت. آیت‌الله طالقانی به دلیل آزاداندیشی‌و مخاطب‌شناسی و رویکرد نوگرایانه در اندیشه دینی توانست به‌زودی این مکان‌کوچک را کانون توجه اقشار مختلف جامعه به ویژه دانشجویان و دانشگاهیان قرار دهد. آزاداندیشی و مخاطب‌شناسی طالقانی در این بیت نهفته است که وی گفته بود آن را بر سر در ورودی مسجد و کنار سینما نصب کنند: متاع کفر و دین بی‌مشتری نیست/ گروهی این گروهی آن پسندند! و این خود عامل جذب بسیاری از جوانان شد. هدف آیت‌الله طالقانی متحول ساختن مسجد هدایت و رساندن جایگاه آن به عصر صدر اسلام بود. چنانکه خود درباره مسجد پیامبر (ص) می‌گفت‌: مسجد پیامبر هم مکان جهاد بود هم تعلیم و تربیت و هم مرکز رفع اختلاف، فقط یک چیز نبود مجلس فاتحه نبود... او با چنین تلقی‌ای از مسجد پیامبر (ص)، مسجد هدایت را نیز به این سمت سوق داد. وی از نخستین کسانی بود که با جلسات تفسیر قرآن خود در مسجد هدایت و دعوت روحانیان و روشنفکران دینی برای سخنرانی، پای جوانان را به مسجد گشود و آنان را با آموزه‌های دینی و قرآنی آشنا کرد. در نبود آیت‌الله طالقانی، مسجد هدایت مانند ده‌ها مسجد دیگری بود که صرفاً کارکردی عبادی داشتند. تنها با حضور ایشان بود که مسجد هدایت ابعاد و ویژگی‌های قرآنی - سیاسی شگرفی یافت و مانند یک مغناطیس، براده‌های جوان و دانشجو را به خود جذب می‌کرد. طالقانی یکی از شاخص‌ترین‌رهبران و عالمان شیعی نوگرا بود که با الهام گرفتن از اندیشه بازگشت به قرآن سیدجمال‌الدین اسدآبادی و شیخ محمد عبده، قرآن را به متن جامعه آورد و با انتخاب روش نو در تفسیر، مسجد هدایت را به محوری برای مبارزه سیاسی - مکتبی علیه رژیم پهلوی مبدل ساخت. آیت‌الله طالقانی فعالیت فرهنگی خود را با تأسیس مسجد هدایت در سال‌۱۳۲۷ و به شکلی منسجم آغاز کرد. او در دهه ۳۰ با فعالیت فرهنگی‌- اجتماعی، انجمن اسلامی دانشجویان را بنیان نهاد و در دهه ۴۰ نقش فرهنگی - اجتماعی - سیاسی مسجد را برجسته کرد و در دهه‌۵۰ با وجود رفتن به تبعید و زندان، مبارزه خود را تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه داد. بدون تردید می‌توان گفت اگر مسجد هدایت نبود، حسینیه ارشاد هم نبود. حسینیه ارشاد مکمل و جانشینی شایسته برای مسجد هدایت بود. نسلی که از مسجد هدایت مبارزه را آغاز کرده بود، سرانجام توانست این مبارزه را در حسینیه ارشاد تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه دهد....»

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار