سوخت استاندارد، خودرو‌های دارای یورو، اجرای طرح‌های مختلف ترافیکی و رعایت مسائل زیست‌محیطی در شهر‌ها سبب شده است تا تعداد روز‌های پاک و سالم در سال جاری افزایش پیدا کند!
به گفته کیومرث کلانتری، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران تا ۲۶ دی‌ماه روز‌های سالم تهران در مقایسه با سال گذشته ۲۲ روز افزایش یافته است که این امر نشان می‌دهد اگر مسئولان بخواهند، می‌توانند تعداد روز‌های هوای ناسالم و ناپاک را کاهش دهند به شرط آنکه فقط متکی به شرایط آب و هوا نباشند و اقدامات زیرساختی را هم در کشور توسعه دهند. معضل خودرو‌های فرسوده و غیراستاندارد و همچنین منابع غیرمتحرک همچنان هوای کشور را در بحث آلودگی و آلایندگی شکننده کرده است. تا آنجایی که با کوچک‌ترین وارونگی هوا، هشدار‌ها برای افراد خاص و در معرض تهدید صادر می‌شود.
قانون هوای پاک در کشور پس از شکست «طرح جامع کاهش آلودگی هوا» به تصویب رسیده و وظایف و مسئولیت‌های دستگاه‌های مختلف را روشن کرده است.
با وجود این قوانین و تقسیم وظایف شاهد آن هستیم که در بخش‌های مختلف هنوز تولید آلودگی و آلایندگی ادامه دارد و این امر سلامت شهروندان را به صورت جدی تهدید می‌کند.
در حقیقت نبود مدیریت یکپارچه سبب شده است تا قانون هوای پاک موجب باشد دستگاه‌ها تمامی اقدامات و عملکرد‌های خود را با آن توجیه کنند، ولی در عمل شرایط آلودگی و آلایندگی موجود سبب شده تا زیست‌شهری به خطر بیفتد. در بحث قانون هوای پاک فقط به مسائل و معضلات بزرگ توجه شده و مسائل خرد که خود سبب افزایش بیشتر آلودگی و آلایندگی می‌شود، فراموش شده است.
خودرو‌های فرسوده اعم از تاکسی، اتوبوس‌ها و موتورسیکلت‌ها همچنان در معابر شهری ویراژ می‌دهند و تولید سم مهلک می‌کنند تا سلامت شهروندان و گیاهان در معرض خطر قرار گیرد.
نبود نظارت دقیق بر امر جایگزینی و تولید خودرو‌های استاندارد کار را به جایی رسانده است که نبود یک قطعه (کاتالیست) سبب شده آلودگی وسایل نقلیه چند برابر سایر منابع آلوده‌کننده باشد.
متأسفانه در کشور بحث پرداختن به آلودگی هوا داغ است و بسیاری از کم‌کاری‌ها صورت می‌گیرد، ولی هنوز مدعی العموم به صورت جدی وارد این موضوع نشده است تا مسئولان و دستگاه‌های کم‌کار را شناسایی و محاکمه کند.
بی‌توجهی به این موضوع سبب شده است تا پرداختن به هوای پاک فقط به شعار دهان پرکن مسئولان تبدیل شود، ولی در عمل مسئولان ذی‌ربط از کنار آن به راحتی عبور می‌کنند. این در حالی است که به واسطه افزایش آلودگی و آلایندگی هوا، خسارت‌های جانی بسیار به شهروندان و زیست‌شهری وارد می‌شود که بعضاً حتی قابل جبران نیست.
موضوع دیگر که بحث هوای پاک به آن مرتبط است آن است که راهکار‌ها و اقدامات صورت گرفته ابتر و در ابتدای راه رها شده و یا با اهداف اصلی که همان کاهش آلودگی هواست، زاویه پیدا می‌کند.
در کشور ما جریمه سبز از بخش‌های آلوده‌کننده و یا مسبب تولید آلودگی دریافت می‌شود و در جای خود هزینه نمی‌شود. این‌گونه است که عوارض‌های مختلف از سوی دستگاه‌های آلوده‌کننده محیط‌زیست دریافت می‌شود، ولی هرگز اصل معضل و مشکل برطرف نمی‌شود.
ورود سالانه ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو به شهر تهران با آنکه ظرفیت معابر آن تکمیل شده است، بر میزان آلودگی و آلایندگی هوای ساکن پایتخت می‌افزاید و هیچ اقدام پایداری هم برای توسعه شبکه ریلی که پاک‌ترین شبکه حمل‌و‌نقل عمومی است، صورت نمی‌گیرد و یا بحث تکمیل شبکه ریلی به کندی پیش می‌رود.
در کل می‌توان گفت: با وجود تصویب قانون هوای پاک بازیگران آن هرگز این قانون را جدی نگرفته‌اند و در بحث اجرای مفاد و بند‌های این قانون هم کار جدی صورت نگرفته است. همین موضوع سبب شده تا هوای قانون پاک را نداشته و فقط به داشتن این قانون اکتفا کنیم!
قانون هوای پاک برای سلامتی آحاد مردم است و کوتاهی در هر بخش آن ضرر و زیان را متوجه تک‌تک افراد می‌کند؛ با همه ما باید در وجدان خود پاسخگو این موضوع باشیم.
