نمايشگاه كتاب تهران از روز چهارشنبه 12 ارديبهشت ماه در روزهايي كه پايتخت به خاطر تعطيلات آخر هفته‌اي نيمه تعطيل بود، آغاز به كار كرد و قرار است به مدت 10 روز بساط فرهنگ و كتاب در مصلاي تهران گسترده باشد. بازگشت نمايشگاه كتاب به مصلي با استقبال خوبي روبه‌رو شده و مسئولان نمايشگاه اميدوارند امسال ركورد بازديد كننده شكسته شود! اين اتفاق مي‌تواند از ثمرات بازگشت نمايشگاه از حاشيه به متن پايتخت باشد.
مصلاي تهران بعد از يك وقفه دو ساله دوباره ميزبان بزگ‌ترين نمايشگاه فرهنگي كشور شده است، بازگشت دوباره نمايشگاه کتاب به مصلي همراه با برخي از ناهماهنگي‌ها بوده است كه بخشي از آن به محل برگزاري و بخشي ديگر به ناهماهنگي‌ها در اجراي نمايشگاه باز مي‌گردد.
زمان لازم برای نمايشگاه تا روي فرم آمدن
خروجي متروي شهيد بهشتي در حاشيه جنوبي مصلي قرار دارد و پياده شدن در اين ايستگاه يا ايستگاه مصلاي امام خميني(ره)، يكي از راه‌هاي اصلي دسترسي به نمايشگاه كتاب است. از خروجي ايستگاه شهيد بهشتي مسير سر بالايي به سمت شبستان مصلي نقطه آغاز نمايشگاه است. اگر چه غرفه‌هاي انتشاراتي‌ها اكثراً در فضاي شبستان جمع شده‌اند اما مسير هم كاملاً رنگ و بوي نمايشگاه كتاب را به خود گرفته است. يكي از نكات بارزي كه از همان ابتداي حضور در نمايشگاه به چشم مي‌آيد، عدم آمادگي بسياري از غرفه‌هاست، هنوز هم انگار روزهاي ابتدايي نمايشگاه را بايد به حساب آماده‌سازي و رفع عيوب گذاشت. براي همين سردرگمي نمايشگاه براي بازديد كننده‌ها چندان عجيب نيست اما همان غرفه هايي كه آماده هستند هم براي فروش كتاب مشكل دارند. مشكل اصلي در خريد با كارت‌هاي بانكي است وگرنه پول نقد هنوز هم حرف آخر را در معامله مي‌زند.
با وجود اينكه مصلاي تهران فضاي باز زيادي را در اطراف خود دارد ولي اختصاص نيافتن اين فضا براي پاركينگ خودروها به خصوص براي ناشران كه طي 10 روز نمايشگاه بايد هر روز از پاركينگ استفاده كنند باعث شده تا بر حجم ترافيك خيابان شهيد بهشتي افزوده شود.
نه به كتاب نخواندن!
« نه به كتاب نخواندن» شعار رسمي سي‌ويكمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران است اما در كنار اين شعار، هستند شعارهاي غيررسمي كه بعضاً از سوي ناشران حاضر در نمايشگاه مورد استفاده قرار مي‌گيرد؛ شعارهايي درباره اينكه «نمايشگاه كتاب، فروشگاه كتاب نيست»! امسال هم يك مؤسسه انتشاراتي رسماً اعلام كرده است كه كتاب نمي‌فروشد، البته در مقابل اين نظر به ظاهر فرهنگي، هستند مؤسسات انتشاراتي‌ای كه جز فروش هدف ديگري را دنبال نكنند؛ مسئله‌ای که ديروز در نشست مدير كميته اجرايي نمايشگاه كتاب نيز به آن پرداخته شد. حسين صفري در اين نشست از فروش كتاب در نمايشگاه دفاع كرد و گفت: به نظر من لازم است نمايشگاه كتاب تهران فروشگاهي باشد چراكه بسياري از ناشران نقدينگي اوليه خود را براي فعاليت در طول يك سال از اين راه تأمين مي‌‌كنند.
از زمان تغيير ميزبان نمايشگاه كتاب نيز بانك عامل نمايشگاه تغيير كرد و بانك متعلق به شهرداري تهران مسئوليت ارائه سرويس به نمايشگاه را بر عهده گرفت. امسال با وجود اينكه نمايشگاه كتاب از مجموعه شهرآفتاب به مصلي بازگشته است، برگزار كنندگان نمايشگاه ترجيح داده‌اند بانك عامل را تغيير ندهند اما مشكل برقراري ارتباط دستگاه‌هاي كارتخوان با سرور بانك، مشكلي بود كه تراكنش‌هاي مالي را در دو روز اول نمايشگاه با مشكل روبه‌رو كرده بود. با وجود همه كاستي‌هاي مربوط به خريد الكترونيك از نمايشگاه كتاب در دو روز اول نمايشگاه بيش از 110 هزار تراكنش موفق خريد كتاب از نمايشگاه به ثبت رسيده است.
نمايشگاه امسال ركورد مي‌زند!
در دو روز نخست نمايشگاه كتاب تهران بيش از 600هزار نفر از اين نمايشگاه بازديد داشته‌اند. نزديك شدن نمايشگاه كتاب باعث شد تا ميزان مراجعه به آن نيز سير صعودي داشته باشد. طبق برآورد برگزاركنندگان نمايشگاه امسال بيش از 20 درصد افزايش خواهد داشت. صفري درباره ركوردزني‌هاي امسال نمايشگاه، مي‌گويد: پيش‌بيني ما اين است كه نمايشگاه امسال كتاب در دو حوزه ركورد بزند؛ در زمينه تعداد بازديدكنندگان و همچنين فروش كتاب. در بررسي‌هايي كه ما به صورت رندم انجام داديم، به اين نتيجه رسيده ايم كه فروش كتاب در نمايشگاه كتاب امسال ۲۰ درصد بيشتر از دوره قبل شود كه اين مسئله به خاطر موقعيت استراتژيك مصلي از نظر دسترسي آزاد شهروندان و همچنين فراهم كردن امكانات رفاهي از طرف مسئولان نمايشگاه براي بازديدكنندگان است.
خارجي‌ها هستند اما در حاشيه !
حضور غرفه‌هاي ناشران خارجي در طبقه بالايي شبستان، عملاً ارتباط خارجي‌ها با بطن نمايشگاه را محدود مي‌كند. همين دليل ساده و البته ناآگاهي و عدم تسلط بسياري از بازديدكنندگان به زباني غير از فارسي، باعث شده تا خارجي‌هاي مهمان نمايشگاه روزهاي خلوتي را پشت سر بگذارند اما اين خلوتي نتوانسته است نظارت نمايشگاه را بر محتواي آثار خارجي محدود كند. علي فريدوني رئيس كارگروه نظارت محتوايي ناشران خارجي سي‌ويكمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران، در گفت‌و گو با خبرگزاري «مهر»، از جمع آوري كتاب از غرفه‌هاي ناشران خارجي خبر داده و درباره چرايي اين اقدام مي‌گويد: موارد و موضوعاتي كه منجر به اين تصميم از سوي كارگروه شد، پرداختن به برخي مسائل مربوط به حاكميت ملي جمهوري اسلامي ايران، درج نام و تصاوير مجعول از خليج‌فارس در بخش ناشران عرب و پرداختن به برخي مسائل تفرقه‌افكنانه در حوزه‌هاي قومي و ديني در كشورمان و درج تصاوير مستهجن در بعضي از كتاب‌هاي هنري در بخش ناشران لاتين بوده است، البته تصميمي براي بستن غرفه‌هاي خارجي به دليل تخلفاتشان گرفته نشده و غرفه‌هاي متخلف نيز به فعاليت خود ادامه مي‌دهند.
غذا پاي اصلي نمايشگاه كتاب
نمايشگاه كتاب تهران بيش از آنكه مركزي براي تبادل نظر فرهنگي باشد، پاتوقي براي گذران اوقات فراغت است. مصداق اين مسئله رونق بيش از حد اغذيه‌فروشي‌هاي روبه‌روي شبستان مصلاي تهران است كه در مجموعه مصلي قرار دارند. از نكات بارز اين دوره از نمايشگاه بازرسي از اغذيه فروشي‌هاست كه در نهايت منجر به پلمب پنج غرفه تغذيه فروشي به دليل عدم رعايت بهداشت شده است. رعايت نكردن بهداشت و قيمت‌هاي بالاي فروش اغذيه در نمايشگاه كتاب باز هم مانعي براي هجوم خريداران نشده است و صف‌هاي طويلي جلوي غرفه‌هاي فروش ساندويچ و غذاي گرم ايراني به وجود مي‌آيد. نمايشگاه كتاب تهران تا روز 22 ارديبهشت ماه از ساعت 10تا 20 ميزبان علاقه‌مندان به كتاب و كتابخواني خواهد بود.
